Francesca Ambrogetti en Sergio Rubin – Paus Franciscus. Leven en denken van Jorge Bergoglio. Vertaald uit het Spaans (El papa Francisco, concersaciones con Jorge Bergoglio) door Marc van der Post. ISBN 978-94-91042-77-5, 216 pagina’s, € 19,50. Baarn: Adveniat / Antwerpen: Halewijn 2010.
Eerste kennismaking met Jorge Bergoglio.
Opeens was hij daar, de nieuwe paus, en hij begroette de samengestroomde gelovigen op het Sint Pietersplein te Rome met ‘broeders en zusters, goedenavond. U weet dat het conclaaf de taak had Rome een nieuwe bisschop te geven. Ze hebber er één gevonden aan de uiteinden van de aarde.’
De Argentijnse jezuïet van Italiaanse afkomst had zojuist na zijn uitverkiezing tot paus tegen alle verwachtingen in de naam Franciscus aangenomen. Een duidelijk statement van deze sociaal bewogen theologische conservatief. Franciscus van Assisi was en is immers de heilige van de armen.
Omdat velen nieuwsgierig zijn naar de achtergronden van de nieuwe paus besloten de uitgevers het al in 2010 uitgebrachte boek El Jezuita, dat een uitvoerig portret van kardinaal Bergoglio schetste, in het Nederlands te laten vertalen. Een groot deel van dit boek bestaat uit de inhoud van een aantal gesprekken die twee Argentijnse journalisten met de kardinaal voerden. De serie ontmoetingen vond plaatst in de hoofdzetel van het aartsbisdom in Buonos Aires en duurde ruim twee jaar. In de inleiding schrijven de auteurs dat het niet gemakkelijk was Bergoglio tot medewerking te bewegen, want hij vond interviews geven niet zijn sterkste kant. Hij vroeg zich af of dit ergens goed voor was, maar stelde geen voorwaarden.
Uit dit boek speekt Bergoglio openhartig of zijn familie, zijn jeugd, zijn roeping en zijn toetreden tot de jezuïeten. Ook zijn optreden tijdens de militaire junta komt aan de orde. Hij vertelt hoe hij geprobeerd heeft mensen te redden, maar vraagt zich af of hij genoeg heeft gedaan.
Bergoglio zal misschien (hopelijk zeggen velen) het bestuur van de kerk, de Romeinse curie, hervormen, maar uit dit boek komt hij niet naar voren als een hervormer van de leer. Wel als een sociaal betrokken pastor met begrip voor de zonde en de zondaars. Verder is het met een nieuwe paus altijd afwachten wat er gebeurt met zijn opvattingen als hij zelf aan het hoofd van de kerk is komen te staan.
Kardinaal Bergoglio juicht de oecumenische beweging toe: ‘Als katholieken en protestanten komen we dichter bij elkaar en kunnen we leven met de verschillen. We zoeken verzoening in onze verscheidenheid….Naar mijn inschatting kunnen we op dit moment niet denken aan eenwording of volledige eenheid, maar wel aan verzoening in verscheidenheid. Dat houdt in dat we samen de weg gaan, bidden, werken en zoeken naar de ontmoeting in waarheid.’
Het boek gaat wel heel erg over plaatselijke Argentijnse toestanden. Het zou aan leesbaarheid hebben gewonnen als die stukken minstens fors waren ingekort. De lezer leert wel de man, die tijdens het conclaaf van 2005 al hoge ogen gooide en acht jaar later echt paus werd, beter kennen.
Een interessant portret van kardinaal Bergoglio.
Aan dit boek werd tevens uitgebreid aandacht besteed in de boekenrubriek LeesKost van het programma MeerInformatief op MeerRadio (donderdag 11 juli 2013). Klik op Leeskost 11 juliom dit te beluisteren op het eerste gedeelte van dit geluidsbestand.