Nico Dijkshoorn – In zijn nabijheid. ISBN 978-90-2544290-3, 256 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Atlas Contact.
Een controversieel voordrachtskunstenaar gezien door de ogen van verschillende vrouwen.
‘Ze noemen hem Wim Beest want hij slaat dingen stuk en verlaat vrouwen’, met deze juiste typering begint de flaptekst. Wie is Wim? Is hij een dichter? Hij draagt inderdaad gedichten voor, hoewel hij ze nooit opschrijft. Er doen dan ook verschillende versies de ronde van Natte Kut Ahoy, waarmee hij doorbrak in het Amsterdamse ‘wereldje’ en van zijn latere ‘klassieker’ Niemandsverdriet. Meer nog dan een dichter is Wim een performer die er niet voor schroomt geweld te gebruiken wanneer iets of iemand hem niet aanstaat.
Het verhaal van Wims leven wordt, bij toerbeurt, verteld door zijn moeder, die op een bescheiden manier onvoorwaardelijk van hem houdt, een aantal vrouwen, waaronder verschillende minnaressen, maar ook types die Wim niet zien zitten, en een enkele man. Elk heeft haar of zijn eigen visie op Wim en wat er met hem gebeurt.
En zo zien we hoe Wims leven en carrière verloopt, zijn gewelddadige optreden op televisie, wat de media ervan vinden en zijn tijdelijke terugkeer naar zijn geboortedorp en zijn reis naar New York. Een heerlijke persiflage op een slimme onbenul die het gemaakt heeft omdat ‘men’ hem vermakelijk vindt en ‘weer eens wat anders’.
‘Wim deed één gedicht, van ongeveer twintig minuten. Het was vooral gezucht, geblaas, gejoel en gejuich. Hij bleef niet op het podium staan. Hij raasde door de hele kroeg. Achter de bar, op de bar. We zijn met hem mee naar buiten gelopen. Midden op de weg heeft hij minutenlang staan stampen en gillen. Uiteindelijk viel hij op het podium neer. Doodstil was het.’
En dan krijgt het verhaal een verrassende wending. Wim blijft tot het laatst exhibitionistische trekjes vertonen, maar blijkt toch wel degelijk over diepgang te beschikken, zoals blijkt uit een series columns. Zijn laatste column over zijn moeder, waarmee het boek eindigt, is werkelijk ontroerend.
Wie al lezend een oordeel over Wim (dorpsgek, agressieve malloot) vormt wordt door Dijkshoorn gedwongen dat oordeel bij te stellen. Knap als je dat als schrijver kunt. Deze roman biedt de lezer meer dan de vele hilarische passages waaruit het plezier van de schrijver om dit zo te brengen duidelijk blijkt.
Prachtige parodie.
Dit boek is tevens op donderdag 17 juli 2014 uitgebreid besproken in het programma MeerInformatief op MeerRadio. Het geluidsbestand staat hieronder.