Ilja Leonard Pfeijffer – La Superba. ISBN 978-90-295-8727-3, 348 pagina’s, € 19,95. Utrecht: Arbeiderspers 2013, inmiddels negende druk.
Onderdompeling in het turbulente leven van Genua.
Ilja Leonard Pfeiffer is een begaafd en veelzijdig schrijver met een omvangrijk oeuvre. Hij schrijft niet alleen romans, maar ook gedichten en toneelstukken. Daarnaast is hij ook wetenschapper: als classicus werkte hij aan de universiteit in Leiden.
Vijf jaar geleden vertrok hij per fiets naar Rome. Onderweg belandde hij in Genua en werd direct verliefd op deze stad. Hij vestigde zich er en verwerkte zijn ervaringen en waarnemingen in deze sublieme en succesvolle roman, die genomineerd werd voor de AKO Literatuurprijs 2013 en Libris Literatuurprijs 2014 won.
La Superba wordt aangeduid als roman, maar het is eerder een verhalenbundel. Er is geen sprake van één verhaallijn. Het onderwerp is Genua, bijgenaamd La Superba: de sfeer, de pleinen, de stegen, de terrassen, de cafés en vooral de mensen. Het boek telt vijf hoofdstukken met verschillende onderwerpen. Het eerste is de affaire met het mooiste meisje van Genua, het tweede gaat over de vergeefse pogingen een theatertje te kopen. Een belangrijk onderwerp is de migratie. In twee hoofdstukken behandelt de schrijver de geschiedenis van twee heel verschillende immigranten: Don, de Engelse professor en Djiby, de Senegalees. Over de laatste persoon schreef hij een heel serieus en aangrijpend relaas. In het grootste deel van het boek hebben humor en ironie de boventoon.
Hoewel de hoofdpersoon Ilja zich als een vis voelt in Genua en zich helemaal heeft aangepast aan de Italiaanse gewoonten blijft hij voor de bewoners toch een buitenlander. Dat merkt hij als hij ‘het mooiste meisje van Genua’ wil versieren. Een vriendin zegt: Hoe ga jij zo’n soort meisje tevreden houden? Je zult bij voortduring op je tenen moeten lopen als in een grot van porselein en steeds weer nieuwe romantische plekken moeten verzinnen om een fortuin te besteden aan haar aperatief. Ik hoop ook dat je een onverwoestbare pik hebt.
De grootste tegenstelling tussen de Genuees en de noorderling blijkt uit het verhaal van het aankopen van theatertje. De bureaucratie is volkomen ontoegankelijk en corrupt. Alleen met vriendjespolitiek en omkoping bereik je iets. Als Ilja ondanks alle tegenwerking toch succesvol lijkt te zijn, volgen er schadeclaims en bedreigingen. Wat verbeeldt hij zich wel als buitenlander?
In La Superba wordt ruim plaats gemaakt voor de romantiek, maar veel meer komen ook de rauwe kanten van de erotiek naar voren. Pfeiffer spaart de lezer niet. Tot in details en letterlijk in geur en kleur beschrijft hij zijn gesol met een afgehakt vrouwenbeen, zijn omgang met travestieten, en tenslotte zijn verhouding met Monia, een oudere vrouw met enorme borsten. Zijn omgang met haar berust alleen maar op de hoop dat ze rijk en invloedrijk is.
Het taalgebruik van Ilja Leonard Pfeiffer is heel kleurrijk en metaforisch. Hij schrijft zowel poëtisch als barokmatig. Zoek bij hem geen klinische esthetiek, maar wel een schrijfstijl vol vitaliteit. Zijn taal is zo beeldend dat je met de schrijver als in een film door de stegen van Genua dwaalt.
Literatuur in optimaforma: origineel met een superieur taalgebruik. Daarnaast boeiend en amusant.