Robert Haasnoot – Het laatste vaarwel. ISBN 978-90-445-1975-4, 219 pagina’s, € 19,95. Breda: De Geus 2016.
Liefdesroman gebaseerd op ooggetuigenverslagen na de Duitse inval in 1940.
Albert en Evie zijn 17 jaar als de oorlog uitbreekt. Zij wonen allebei vlakbij vliegbasis Valkenburg in Zuid-Holland, maar standsverschil zorgt ervoor dat ze kilometers moeten overbruggen om elkaar überhaupt te ontmoeten. En dat terwijl Albert zijn ogen en gedachten niet kan afhouden van het meisje. Op een nacht in mei maakt zijn moeder hem doodsbenauwd wakker. Ze ziet soldaten aan valschermen naar beneden komen. De oorlog is uitgebroken. Albert vindt het maar wat spannend, maar de realiteit haalt hem in als de eerste doden vallen. Albert en zijn moeder wonen even buiten het dorp. Ze lijken er voorlopig veilig te zijn.
Evie logeert op dat moment bij familie. Haar vader vraagt haar dringend daar te blijven. Maar het meisje pakt toch haar koffer en onderneemt de reis naar huis. Dan komt het dorp onder vuur te liggen. In een toestand van opperste verwarring, angst en desoriëntatie beginnen Nederlandse soldaten onschuldige dorpelingen te beschieten. Iedereen vlucht alle kanten op. Er vallen doden en gewonden. In de chaos ontmoeten Albert en Evie elkaar, angst bindt hen en wordt liefde. Daar zoeken ze gretig hun toevlucht in en ze genieten ervan. Maar achter hun rug waart de dood rond.
Robert Haasnoot (1961) schreef acht romans. Hij maakte naam met drie romans over het vissersdorp Zeewijk, waarvoor hij de Prix des Ambassadeurs ontving. Zijn boeken worden vertaald in het Duits en het Spaans.
De verboden jeugdliefde van Albert en Evie houdt geen stand. Evie trekt naar Canada en trouwt daar. Albert blijft achter. Hij kan haar niet vergeten. Als hij op een dag Evie, die op familiebezoek is, in het dorp tegenkomt, bloeit hun liefde opnieuw op. Maar ook nu rust er geen zegen op. Evie is getrouwd, haar man heeft weliswaar een minnares, maar toch…
De twee genieten van de liefde die zij kunnen krijgen. Maar zij vragen zich allebei af of het ‘Vaarwel’, dat zij binnenkort weer moeten uitspreken het laatste zal worden of niet?
De auteur beschrijft niet alleen de liefde tussen Albert en Evie, maar ook de liefde tussen Alberts moeder – weduwe – en een getrouwde dorpsgenoot. De jonge Albert gruwt daarvan, hij kan en wil zijn moeder niet afstaan.
Haasnoot schrijft in een prachtige, zorgvuldige stijl. Heel mooie zinnen als
Zij past nog precies in zijn armen;
Haar in de ogen kijken en zich weer herkend weten;
Doodstil ligt ze op haar rug, in aanbidding van een droom, onbereikbaar.
Als moeder de 17-jarige ’s nachts wakker maakt: Oorlog, oorlog, zingt het opgewonden in zijn hoofd. Puur poëzie.
Nog helemaal niet genoemd, maar zeker van belang is dat Albert organist is. De muziek en het beleven ervan spelen een mooie rol in dit boek.
Al met al is dit een ‘oorlogsboek’ dat ver van gebaande wegen afwijkt. Mooi, poëtisch maar toch wordt ook de oorlog nietsontziend beschreven.
Een zeer aanbevelenswaardig boek over een kleine geschiedenis binnen de grote oorlog.