Henning Mankell – Wallanders wereld. ISBN 978-90-445-3100-8, 313 pagina’s, € 14,95. Amsterdam: De Geus 2016.
Kort verhaal en veel interessante weetjes over de befaamde speurder Kurt Wallander.
Met Kurt Wallander schiep de Zweedse schrijver Henning Mankell (1948-2015) een wereldberoemde detective, die niet alleen in een groot aantal boeken voorkwam, maar ook in verschillende televisieseries, waarin de hoofdrol schitterend vertolkt werd door Kenneth Branagh (BBC), Rolf Lassgård en Krister Henrikson (Zweedse televisie), ieder op zijn eigen wijze. Op het cover staat een treffend citaat: Mankell maakte van Wallander een archetype. Niemand kan om hem heen (The Guardian).
Dit boek begint met twee inleidende artikelen van de Amerikaanse singer-songwriter Patti Smith en de Nederlandse journalist Frits van Exter. Smith kwam op doorreis in Berlijn Moordenaar zonder gezicht in het Engels tegen en ‘ontdekte’ zo Henning Mankells rusteloze, intuïtieve politie-inspecteur Kurt Wallander. Ik was meteen verslaafd, dompelde mijzelf in zijn proces van bezetenheid, zijn smerige koffie en de klassieke soundtrack van zijn leven – La Traviata, Fidelio, aria’s van Verdi, Rossini en Mozart. Dat is zijn platenlijst, zo komt hij de nacht door…Wallander is een goede rechercheur in een slechte wereld…Hij is niet tevreden met alleen de waarheid, hij wil dat er gerechtigheid geschiedt. Koppig blijft hij wroeten, wringen, herleiden en aansporen. Omdat hij op zich heeft genomen mensen te dienen en te beschermen, is hij gedoemd alles op te offeren om de dader te pakken.
Henning Mankell
De journalist Frits van Exter, oud-hoofdredacteur van Trouw en Vrij Nederland, schetst eveneens een mooi beeld van zijn favoriet. Dat ik van Kurt Wallander houd zegt vast iets over mij. Na talloze vorige idolen ben ik inmiddels beland bij een politieman van bijna zestig jaar, humeurig, slordig levend, eenzelvig, teleurgesteld in het leven en de liefde, tobbend met suikerziekte, slechts levend voor zijn werk, zonder veel illusies over de betekenis daarvan en op weg naar het einde. Van Exter vind het overigens geen pretje voor de fans om de ‘toegevoegde’ afleveringen aan de laatste tv-serie te zien.
Na deze stukken komt het kort verhaal De hand. Het is de herziene versie van Het graf, dat speciaal voor Nederlandse lezers geschreven werd als geschenk ter gelegenheid van de Maand van het Spannende Boek 2004.
Wallander is op zoek naar een huis op het platteland. Tijdens een bezichtiging struikelt hij over de restanten van een mensenhand. Bij forensisch onderzoek worden de resten van twee lichamen gevonden. Wie waren zij en hoe kwamen zij om het leven? Kurt Wallander begint een verbeten speurtocht naar een ver verleden. Heeft dit onderzoek enige kans van slagen?
Wallander ten voeten uit. Een juweeltje.
Henning Mankell schreef in 2013 Hoe het begon, hoe het eindigde en alles wat daartussenin gebeurde. Hij vertelt daarin dat hij voor een verhaal een politie-inspecteur nodig had en daarom Wallander schiep. De naam kwam uit de telefoongids. Nadat het boek klaar was besloot de auteur dat hij met Wallander een instrument had geschapen waarop hij verder kon bouwen. Hij liet Wallander diabetes krijgen en dat maakte hem nog populairder. In dit stuk probeert hij Wallanders populariteit te verklaren.
Wallander gaat op een gegeven moment een eigen leven lijden. Hij krijgt veel post en mails van vrouwen die hem van zijn eenzaamheid willen genezen. In tegenstelling tot zijn schepper ‘kiest’ Wallander voor het lidmaatschap van de Europese Unie.
Hoewel Wallander Mankell nooit tot last is geweest besloot hij te stoppen terwijl hij er nog steeds plezier in had. Met zijn zwarte hond Jussi zal hij de schemerdagen van zijn leven tegemoet treden.
Het boek wordt afgesloten met verdere informatie over Wallander, zoals een korte inhoud van alle boeken, een beschrijving van de mensen om hem heen, zoals zijn dochter Linda, zijn vader, zijn vrienden en collega’s, gevolgd door een alfabetische lijst van alle personages uit de Wallander-boeken, een beschrijving van Ystad en de andere locaties die een centrale rol in de verhalen spelen en een lijst van alle daarin genoemde plaatsen. Na Wallanders favoriete muziek volgt ten slotte nog een alfabetische lijst Cultuur met genoemde muziek en boeken. Dit sluit zowel het encyclopedische deel, een gedetailleerd naslagwerk voor deelnemers aan bijvoorbeeld een Wallander-quiz of iets degelijks, als het boek af.
Voor de modale Wallander-liefhebber valt er al veel aan dit boek te genieten, laat staan voor de echte ‘kenner’.
Aan dit boek is speciale aandacht besteed tijdens het programma MeerInformatief van MeerRadio op donderdag 16 juni 2016.