Esther Gerritsen – Veilig leren lezen. ISBN 978-90-445-3767-3. 250 pagina’s, €15,00. Amsterdam: De Geus 2016.
Het leven door een vergrootglas bekeken.
Hak het leven in kleine stukjes, leg die stukjes onder een vergrootglas en ga ze vervolgens nauwkeurig beschrijven. Ziedaar de manier waarop Esther Gerritsen columns schrijft en die daarna – met zo’n 160 stuks in een hardcover band – aan de lezer presenteert. Voor VPRO-gidslezers zijn het oude bekenden, voor anderen vormen ze een aangename kennismaking met een mooie manier van schrijven.
Een boek als dit, waarin zo veel korte columns zijn verzameld – anderhalve pagina per stuk – vraagt misschien om een thema. Maar voor de auteur is haar eigen en andermans leven het thema. Dat maakt dat de lezer de ene keer een column-vol-herkenning leest en de andere keer snel door de tekst schiet omdat het onderwerp hem of haar minder kan bekoren. Ook in dat geval blijft natuurlijk dat de auteur virtuoos met haar taal omspringt. Want of ze het nu over films heeft, over liegen, reizen, het genot van heel veel slapen, supermarktbezoeken, luisteren zonder iemand in de rede te vallen, haar dochter of andere familiezaken: ze schrijft, geeft de lezer een knipoog of een kleine sneer en zet weer een punt achter dat korte stukje tekst.
Esther Gerritsen (1972) debuteerde in 2000 met de verhalenbundel Bevoorrecht bewustzijn. Daarna verdiende ze haar sporen met een aantal fraaie romans en werd meermalen genomineerd voor prijzen. In 2014 ontving ze de Frans Kellendonk-prijs. In 2016 schreef ze het Boekenweekgeschenk Broer.
Deze columns zijn miniaturen van het alledaagse leven dat Jan en Alleman leiden. En aangezien dat er voor iedereen anders uitziet, is het kiezen van een favoriete column een lastige en persoonlijke kwestie.
Toch wil ik u mijn favoriet niet onthouden. Het is Bloesem. In een vaas staan takken vol met bloeiende bloesembloemen, maar de boom is er niet meer, die is gekapt.
zijn wortels zijn kapot gehakt, het grootste deel van zijn takken is verzaagd, verknipt, weggegooid, afgevoerd. Ik heb ze in een vaas gezet en nu bloeien die takken. Witte bloesem. De teerheid van de bloesem is teerder dan alle bloesem die ik ooit eerder zag. Dit is de allerlaatste bloesem. (…) . Wat dit u als lezer doet weet ik niet, míj bezorgde deze column een brok in de keel.
Sterke, subtiel geschreven bundel.