Tim en Kathy Keller – Psalmendagboek. Vertaald uit het Engels (The songs of Jesus) door Heleen Sytsma. ISBN 978-90-5194-552-2, 384 pagina’s, € 19,95. Franeker: Van Wijnen 2016.
Een jaar lang leven met de liederen van Jezus.
Tim Keller begon twee decennia geleden met een intense lezing van het bijbelboek Psalmen. Dit bijbelgedeelte bestaat uit liederen en gedichten. Dit boek is gebaseerd op zijn jarenlange omgang met dit Bijbelboek. Zijn vrouw Kathy, die enige tijd ernstig ziek was, vond veel steun bij de teksten van de Psalmen. Tim en Kathy verklaren vanuit hun ervaring wat de betekenis is van de teksten. Ze hebben een boek gemaakt over de psalmen, het Bijbeldagboek. Het is hun bedoeling dat de lezer elke dag van het jaar een meditatief moment heeft door een psalm en de uitleg te lezen. Na de uitleg volgt een gebed dat inhoudelijk daarbij aansluit.
Tim Keller (1950) is een Amerikaanse predikant. In 2009 stichtte hij in New York zijn eigen kerk: de Redeemer Presbyterian Church. Hij probeerde aansluiting te vinden bij de moderne mensen in de stad. Hij gaf Bijbeluitleg aan ongelovigen en twijfelaars. Overigens met groot succes, want inmiddels is zijn kerk de grootste in New York. Hij publiceerde ook een tiental boeken die wereldwijd worden gelezen. Hij debuteerde in 2008 met het boek In alle redelijkheid.
In de Introductie benadruk Keller het belang van de psalmen. Bij de samenkomsten van het oude Israël werden ze gebruikt in de gebeden. Toen Benedictus zijn kloosters stichtte stelde hij in dat de psalmen allemaal minstens een keer per week gezongen, gelezen en gebeden moesten worden. De psalmen vormen eigenlijk een ‘minibijbel’, omdat ze de hele heilsgeschiedenis, van de schepping tot de verwijzing naar de messiaanse bevrijding bevatten. De kerkvader Athanasius wees er op dat voor elke speciale nood of moeite in de psalmen bewoordingen zijn te vinden die daarbij passen. Keller zelf zegt dat de psalmen belangrijk zijn in de omgang met God. Op God vertrouwen door middel van smeekbeden en uitingen van aanvaarding, troost zoeken bij God door middel van jammerklachten en geklaag, genade vinden bij God door schuldbelijdenis en bekering.
Dit boek is een Bijbels dagboek dat de lezer in 365 dagen meeneemt door elk vers van het boek van de Psalmen. Elke dag wordt een aantal verzen gelezen die gevolgd worden door een korte uitleg en een gebed. De psalmen worden in fragmenten geheel weergegeven. Dat geldt zelfs voor psalm 119, een psalm bestaande uit 176 verzen. Keller bespreekt de psalm in 22 hoofdstukjes, dagen.
In de ondertitel worden de psalmen ‘liederen van Jezus’ genoemd. Het Bijbelboek Psalmen staat in het Oude Testament. Maar liefst 73 psalmen beginnen met de aanhef Psalm van David. Psalm 90 wordt toegeschreven aan Mozes en psalm 27 staat op de naam van Salomo. Daarnaast zijn er nog talrijke, andere schrijvers. Jezus, de centrale figuur in het Nieuwe Testament heeft geen enkele psalm geschreven. Tim Keller stelt dat de psalmen Jezus’ liedboek waren. Volgens hem heeft Jezus alle psalmen gezongen, voortdurend, zijn leven lang. Hij kende ze allemaal uit het hoofd. Dit is wel een aanname, maar Keller zegt dit zo stellig alsof hij er bij geweest is. Het is wel zo dat in de uitspraken van Jezus geregeld regels uit de psalmen voorkomen. Een voorbeeld daarvan is de uitspraak van Jezus aan het kruis In Uw handen leg ik mijn geest. Dit is een regel uit psalm 31.
Het is een goed idee een psalmendagboek te maken. Het aansluiten bij de gewoonte van de kloosters om met de psalmen dagelijks een meditatief moment te hebben is al eerder door Keller geadviseerd in zijn boek Bidden. De teksten van de psalmen zijn als poëzie zo mooi en inspirerend dat een nadere uitleg niet nodig is. Sterker nog: de uitleg van Keller ontkracht soms de eigenlijke teksten. Psalm 121 is een heel troostrijke psalm. Ik sla mijn ogen op naar de bergen, van waar komt mijn hulp? Het antwoord is dat de Heer je steeds bij elke stap zal begeleiden. Keller heeft het alleen maar over de zonde en dat lijden soms goed is. Lijden kan ons wijzer, gelukkiger en minder oppervlakkig maken als we er op de juiste manier mee omgaan.
Na de uitleg volgt een gebed. Ook in deze gebeden worden wat mij betreft verkeerde accenten gelegd. Psalm 23 is een van de mooiste en bekendste psalmen: De Heer is mijn herder, het ontbreekt mij aan niets. Deze psalm wordt in het pastoraat veel gelezen bij zieken en stervenden. Al gaat mijn weg door een donker dal, ik vrees geen gevaar, want u bent bij mij, uw stok en uw staf, zij geven mij moed. Woorden die troost en steun geven. Keller zoekt juist de troostwoorden in het perspectief van het hiernamaals. Op een dag zult u me naar het vaderland brengen en zal ik thuiskomen. Hier is verder niets mis mee, maar veel mensen zitten niet te wachten op deze woorden. Ze willen erkend worden in hun lijden en op dat moment steun en begrip krijgen.
Dit boek is een mooi initiatief. Veel gelovige christenen zullen hier veel teksten aantreffen die hun levenslessen en inspiratie geven. Het boek is niet zo geschikt voor vrijzinnige christenen als we letten op de preekjes, en gebeden. Sommige gelovigen gebruiken een dagboek voor een meditatief moment. Dit is zeker een mooie aanvulling daarop.
Bijbels dagboek voor met name traditionele gelovigen.