Lisette de Zoete – Mathilde: muze, mythe, mysterie. ISBN 978-94-6226-148-8, 384 pagina’s, € 29,95. Eindhoven: Lecturis 2016.
Uitgebreide biografie van Mathilde Willink.
Dit is een feitelijke, objectieve biografie. Lisette de Zoete beschreef niet alleen het leven van Mathilde, maar deed ook verslag van haar eigen zoektocht. In zeven hoofdstukken wordt haar leven beschreven. De laatste hoofdstukken zijn niet genummerd. Het hoofdstuk Mysterie wordt aangeduid met een vraagteken, het gaat over haar raadselachtige dood. Het hoofdstuk Mythe bevat alles na haar dood en is aangeduid met het symbool van oneindigheid. Het boek bevat heel veel foto’s. Er is een apart register dat de herkomst van de foto’s aangeeft.
Lisette de Zoete (1978) is fotografe en designer. Ze heeft haar eigen studio. Als studente aan de kunstacademie was ze al geboeid door Mathilde Willink, die haar leven en lichaam als kunstwerk toonde. De Zoete was benieuwd naar haar beweegredenen en wilde de hele mens Mathilde leren kennen. Drie jaar lang deed ze onderzoek. Haar project werd betaald via crowdfunding.
Het eerste hoofdstuk Kind van de liefde vertelt over Mathilde de Doelders jeugd in Terneuzen. Ze was een ongewoon meisje. Ook toen al kleedde ze zich zeer opvallend. Haar vader, die zeeman was, nam soms kleurrijke brokaten stoffen mee. Haar buurvrouw maakte daar mooie kleding van. Ze was zeer intelligent en op het gymnasium goed in de klassieke talen. Ze wilde er zelfs in doorstuderen. Ook was ze heel sportief. Ze zwom vaak in de Schelde, ze reed paard en op de racefiets reed ze naar Gent. Als zestienjarige had ze al een verhouding met een leraar. Ook klom ze aan boord van schepen om zich te vermaken met de matrozen. Ze was dol op haar vader. De omgang met haar moeder was moeizaam.
Op 21-jarige leeftijd vertrok ze naar Amsterdam om te gaan studeren, daarvan is het echter nooit gekomen. Ze had een kantoorbaantje tot ze de schilder Carel Willink ontmoette en toen ze uit haar kamer werd gezet trok ze bij hem in. Hij vond haar een superpoes, een mooi ding om in huis te hebben. Hij was 38 jaar ouder, Mathilde hield van oudere mannen, maar dan wel rijk of beroemd. Het moesten sterke mannen zijn die het zelf al gemaakt hadden.
Financieel ging het in die tijd niet zo goed met Willink. Door zijn huwelijk met Mathilde werd hij bekender en ging hij meer verkopen. De financiële zaken blijven in deze biografie wat onduidelijk en soms tegenstrijdig. Aan de ene kant wordt vermeld dat het stel leefde van de inkomsten van Mathilde. Aan de andere kant wordt gezegd dat Willink al direct dure kleding voor haar kocht. Toen hij haar eerste portret schilderde kocht hij voor die gelegenheid een parelhesje van Max Heymans ter waarde van ƒ 600. Niet veel later, toen creaties van Fong-Leng werden aangeschaft, ging het om kleding van ƒ 10.000 tot wel ƒ 30.000.
De biografie is zeer uitvoerig en compleet. We worden bijvoorbeeld ook zeer uitgebreid voorgelicht over de vijf jaar dat Mathilde stewardess was bij de KLM. Er zijn foto’s en interviews. Ze deed haar werk met plezier. Ze verwende de passagiers van de eerste klas en was een goede collega. Ze deed vooral de verre reizen. Als ze op haar bestemming was bleef ze niet met de bemanning in het hotel maar maakte ze reisjes in de omgeving. Ze stopte ermee toen ze met Willink ging trouwen.
Mathildes leven veranderde totaal toen ze modeontwerpster Fong-Leng ontmoette, die speciaal voor haar ging ontwerpen. Haar creaties zijn ware kunstwerken. Mathilde zegt hierover: Lopen in kleding van Fong-Leng is lopen in een mobiel kunstwerk. In een creatie van Fong-leng kan ik eindelijk van mijzelf de vrouw maken die ik werkelijk wil zijn. Mathilde werd de muze van Fong-Leng en van Carel Willink. Ze inspireerde beiden. In totaal maakte Fong-Leng in vijf jaar 37 creaties. Daarnaast werd de modeontwerpster haar dierbaarste vriendin.
Mathilde was een beroemde persoonlijkheid geworden over wie veel werd geschreven. Ze had verschillende bijnamen, zoals Zeeuwse Florentijnse prinses, Het Fregatschip, Het Monument, Lopend kunstwerk, De muze van de roddelpers. Mathilde wilde opvallen, want als je niet opvalt kun je net zo goed niet bestaan.
Uitvoerig wordt geschreven over haar scheiding en haar dood. Alles heeft De Zoete verzameld. Er is zelfs een foto van hoe ze werd aangetroffen toen ze was gestorven, maar ook hoe ze in de kist lag, mooi opgemaakt en aangekleed door Fong-Leng. De grote vraag bij haar dood was of het zelfmoord was of moord. De schrijfster heeft zelfs Peter R. de Vries gesproken die zich ook met Mathildes dood had beziggehouden en die beschikken over de dossiers van commissaris Toorenaar. De afbeeldingen van het proces-verbaal en fragmenten uit het politiedossier staan in het boek.
Dit is een prachtig en zeer volledig boek over Mathilde Willink, geïllustreerd met talrijke foto’s. De lezer krijgt, mede door de vele interviews met familie en vrienden, een goed inzicht in haar gecompliceerde karakter. Mathilde had haar depressieve perioden en kon dan terecht bij goede vrienden. Aandoenlijk zijn de verhalen over de contacten met de schilder Heyboer en de zangeres Imca Marina.
Een heel mooie biografie van een unieke persoon.