Eva Gabrielsson & Marie-Françoise Colombani – Millennium, Stieg en ik. Vertaald uit het Frans (Millénium, Stieg et moi) door Marianne Gaasbeek. ISBN 978-90-445-1880-1, 198 pagina’s, € 12,50. Breda: De Geus 2011.
De Millenium-trilogie van de Zweedse schrijver en journalist Stieg Larsson bestaat uit een drietal elkaar opvolgende uitermate boeiende misdaadromans. De boeken verschenen na de dood van de auteur en werden onverbiddelijke bestsellers in verschillende talen. Zelf heb ik genoten van de verfilming. Larsson, een linkse politiek activist, overleed helaas voordat zijn manuscripten in druk verschenen. Zijn vader en broer beheren zijn erfenis, tot groot ongenoegen van Eva Gabrielsson, met wie Larsson jarenlang samenwoonde. Zweden heeft de naam erg progressief te zijn, maar het land kent geen geregistreerd partnerschap, waardoor Gabrielsson, met wie Larsson niet getrouwd was, nergens recht op had na diens overlijden. Gabrielsson probeerde tevergeefs het copyright van de boeken van Larsson in handen te krijgen en raakte daardoor enorm gefrustreerd. Onderwijl schreef ze een boek. In samenwerking met de journaliste Marie-Françoise Columbani werd gekozen om het verhaal van Gabrielsson eerst in het Frans te publiceren, de laatste was namelijk als de dood dat haar manuscript in verkeerde handen zou vallen.
In dit boek beschrijft Gabrielsson haar leven met Larsson en geeft in detail weer waarom hij koos voor bepaalde plaatsen die hij goed kende en hoe hij zijn personages portretteerde naar mensen die hij meer of minder goed gekend heeft. Dit gedeelte doet aan een sleutelroman denken. Ze portretteert Larsson als een onvermoeibare feminist en strijder tegen corruptie en andere kwalijke zaken. Daarna volgt de voor Gabrielsson traumatische tijd van het overlijden van Larsson en de strijd om diens erfenis. Tenslotte licht ze nog een klein tipje van de sluier op over de inhoud van het nog steeds niet gepubliceerde vierde deel van de Millennium-reeks, waarin de hoofdpersoon Lisbeth Salander een aantal ‘openstaande rekeningen’ vereffent.
Het is wel een zuur en nogal chaotisch verhaal geworden van een vrouw die zich zwaar miskent voelt. Ik kan moeilijk beoordelen of dat al dan niet terecht is, daarvoor ontbreekt me de kennis en ik ken het standpunt van de ‘andere kant’, de familie en van de uitgever niet. In ieder geval is het boek best interessant voor de vele liefhebbers van het Millennium-verhaal.
Dit boek is tevens uitgebreid besproken in de boekenrubriek LeesKost van het programma PuurCultuur op MeerRadio (woensdag 18 mei 2011).