Dat is Jaap

Geplaatst op 2 december 2023 door Marianne Janssen

Een levensverhaal vol muziek

Tranen van frustratie op de kinderviool.

Topviolist en sterdirigent Jaap van Zweden was zes jaar oud toen hij een grammofoonplaat hoorde van een vioolconcert van Beethoven. Hij was opgevoed met muziek, vader Daniël voorzag aanvankelijk in zijn onderhoud door piano te spelen in cafés, later werd hij ontdekt door het zigeunerorkest Roma Lajos Veres en ging hen begeleiden. Ook werden er thuis veel grammofoonplaten gedraaid. Maar het is Beethoven die de kleine Jaap overdondert, die zorgt voor een zó intense ontroering dat de jongen denkt: dit wil ik ook. ‘Ik wil viool leren spelen’. Vanaf zijn zevende begint hij met vioollessen, er gaat een nieuwe wereld voor hem open. Een wereld van schoonheid, maar ook een wereld van keihard werken, van doorzetten, van frustratie soms dat het niet zo mooi klinkt als hij zou willen.

Jaaps doneert zijn tweede kinderviool aan de Stichting Instrumentendepot Leerorkest. Maar voor het dochtertje van Iraakse vluchtelingen erop kan gaan spelen, laat Jaap van Zweden het instrument restaureren. Want in de glimmende laklaag van het instrument zaten sporen van zoute tranen. Jaaps kindertranen, als hij huilde van onmacht om iets wat wéér niet goed lukte.

Het jongetje zette door. Bleek een adembenemend talent te hebben voor het spelen op de viool. Niet dat het hem allemaal kwam aanwaaien, hij studeerde uren per dag, verbeten, aangespoord door zijn vader die zag wat zijn zoon in zijn mars had. Soms mocht hij een half uurtje voetballen buiten, maar die tijd moest hij altijd verdienen. Zijn ouders zetten zich allebei voor 100% in voor het welslagen van zijn carrière, het wonderkind zou goedmaken wat hen nooit was gelukt. Toen Jaap aan concoursen begon mee te doen, altijd de jongste deelnemer, won hij prijzen: zijn ouders straalden en de kleine Jaap wilde dat ook, want zij ontzagen zich financieel veel voor hem. Dus het minste wat hij kon doen wat spelen als een Meester en alle prijzen winnen.

Auteur

Peter van Ingen (1950) werkte tot 2017 bij de VPRO. Hij was presentator, programmamaker en eindredacteur voor onder meer Buitenhof en Zomergasten. Toen Jaap van Zweden in 2009 een van de zomergasten was leerde Van Ingen hem kennen. Het contact bleef, groeide en mondde uit in deze biografie.

Het leven van Jaap van Zweden is niet alleen maar goud, succes en geluk. Hij werkt keihard, leidt een onrustig leven, ziet zijn vrouw Aaltje en zijn kinderen minder dan een doodgewone vader en echtgenoot.

Maar hij geeft de wereld het geschenk van zijn grote talent als violist en later als dirigent.

Van Ingen beschrijft het leven van Van Zweden als vriend, als bewonderaar en als journalist op afstand. Dat is een ware kunst, het boek is geweldig goed geschreven. De muziekmaker Jaap van Zweden zal zich erin kunnen vinden.

En u als lezer, muziekliefhebber, evenzeer.

Peter van Ingen – Dat is Jaap. Het buitengewone levensverhaal van topdirigent Jaap van Zweden. ISBN9-789-026-35633-9, 299 pagina’s, €25,99. Amsterdam: Ambo | Anthos 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Biografie, Muziek | Reacties uitgeschakeld voor Dat is Jaap

De vrouwen van de suikerrietplantage

Geplaatst op 30 november 2023 door Adrianus

Racisme toen en nu

Aanklacht tegen de slavernij.

Dit boek bestaat uit twee verhaallijnen. De ene speelt zich af in de toenmalige Spaanse kolonie Cuba tussen 1856 en 1898, de andere in het hedendaagse Madrid. Het Cubaanse verhaal is tevens de levensloop van de tot slaafgemaakte Kaweka, een Yoruba, die als jong meisje met een slavenschip naar Cuba was gebracht. Ze belandt op een suikerrietplantage van de wrede markies de Santadoma, waar ze met veel van haar lotgenoten een mensonwaardig bestaan moet ondergaan. Mede onder invloed van de godin Yamayá ontwikkelt Kaweka zich tot een geducht vrijheidsstrijdster.

De andere verhaallijn beschrijft de emancipatiestrijd van de jonge vrouw Lita, dochter van Concepción, de levenslange bediende van de uit Cuba afkomstige en schatrijke familie Santadoma. Op voorspraak van haar moeder heeft ze een baantje gekregen bij de bank van de familie, waar ze vanwege haar zwarte kleur door sommige van haar collega’s nauwelijks wordt getolereerd.

Auteur

lldefonso Falcones (Barcelona 1959) is advocaat en schrijver de internationale bestsellers De kathedraal van de zee en De erfgenamen. Van het eerste boek maakte Netflix een succesrijke tv-serie. Ook De schilder van Barcelona was een groot verkoopsucces. In zijn werk behandelt Falcones steeds een aantal maatschappelijke thema’s, in dit boek is het de onmenselijke, wrede slavernij en de hedendaagse gevolgen daarvan.

Als Kawaka ontdekt dat ze bijzondere gaven heeft gebruikt ze die in dienst van de strijd tegen de slavernij en daar moeten ook haar persoonlijke belangen en haar dierbaren onder wijken. Ze is niet alleen keihard tegen haar tegenstanders, maar ‘als het moet’ ook tegen haar medestrijders. Ze laat zich zo veel mogelijk door de goden leiden, maar voelt zich ook vaak door hen in de steek gelaten. De markies de Santadona wordt haar fel verbeten doodsvijand.

Terwijl in het moederland Spanje de slavernij is afgeschaft is dat in de kolonie Cuba niet het geval. Een opstand in het oosten van Cuba is het begin van een jarenlange oorlog, waarin Kawaka een belangrijke rol speelt.

Om en om lezen we over de belevenissen van Kaweka en Lita. De laatste vecht in het heden haar eigen strijd tegen racisme en discriminatie. De lezer vermoedt al snel een band tussen beide vrouwen, maar blijft zich afvragen hoe het precies zit.

Over het algemeen blijft dit omvangrijke boek boeien van het begin tot het einde. De zeer uitgebreide beschrijving van de Tienjarige Oorlog op Cuba had mijns inziens wel iets korter gekund. En de moralistisch getinte woke-elementen in het verhaal van Lita voegen niets toe.  De sympathie van de lezer ligt toch wel duidelijk bij deze strijdbare vrouw van kleur.

Desalniettemin kon ik dit boek niet gemakkelijk neerleggen. Je identificeert je als lezer al snel met beide sterke vrouwen en leert veel over het koloniale verleden van Cuba en Spanje. Falcone heeft zich ook nu weer een fantastisch verhalenverteller getoond.

Een geweldig boek.

Ildefonso Falcones – De vrouwen van de suikerrietplantage. Vertaald uit de Engelse vertaling van het Spaanse origineel (Esclava de la libertad) door Joke Mayer en Fennie Steenhuis. ISBN 978-90-320-3848-3, 604 pagina’s, € 27,99. Amsterdam: Luitingh-Sijthoff 2023.

Geplaatst in 'Faction', Alle Boeken | Reacties uitgeschakeld voor De vrouwen van de suikerrietplantage

Winteruren

Geplaatst op 27 november 2023 door Marianne Janssen

Ver achter de klaproze horizon

Reis door de tijd op leven en dood.

Als Anna-Maria Hollebeke op haar sterfbed ligt zit haar man Richard Van Wayenberghe naast haar. Maar zijn aandacht is niet onverdeeld op Anna-Maria gericht, de vrouw met wie hij al jaren zijn leven deelt. Want in zijn hand houdt hij een briefkaart van zijn jeugdliefde Josephine (Fientje) Baets. Hij verloor zijn hart aan haar toen hij tien was, schreef voor haar zijn allereerste gedicht waarin hij haar zei haar ridder te willen zijn en verloor haar na 1958 weer uit het oog. Zijn hart bloedde. Anna-Maria nam haar plaats in, maar Richard vergat Fientje nooit. Het leven met Anna-Maria was goed. Ze bezochten samen de wereldtentoonstelling in Brussel, beleefden de Koude Oorlog en zagen het vallen van De Muur op tv. Richards vader overleed in de Eerste Wereldoorlog.

Josephine schrijft aan Richard dat ze hem nog eenmaal, voor de laatste keer, wil ontmoeten. Ze zijn nu allebei op leeftijd, in de winter van hun leven. Waarom wil Fientje hem zien? Is ze ziek, is ook haar leven bijna voorbij? Of speelt Anna-Maria een rol hierin, heeft zijn vrouw iets geheim gehouden? Richard piekert en peinst. En dan is het Anna-Maria die met onthullingen komt. Het wordt een ontroerend moment.

Auteur

Filip Bastien (1962) studeerde aan de Katholieke Universiteit (KU) in Leuven af als informaticus en werkt in het dagelijks leven als systeembeheerder. Hij wilde dolgraag schrijven en besloot een schrijfcursus te gaan volgen. Hij startte met een debutantencursus, daarna volgde hij de opleiding voor gevorderden,. Ook was hij lid van een schrijversgroep. Hij schreef dit boek. Het manuscript begon een rondreis langs talloze uitgevers en redacteuren. Dat kostte jaren tijd, maar tot een uitgave kwam het niet. Bastien besloot het boek in eigen beheer uit te geven. Hij kwam op de shortlist van de Indie Award 2018.

De Indie Award is een prijs die in het leven geroepen is als stimulans voor auteurs die in eigen beheer uitgeven en niet onder de vleugels van een uitgever opereren. Bastien won zowel de publiekprijs als de juryprijs van zijn debuut. Een prachtige opsteker! Later breidde hij het boek uit.

Nu komt zijn derde druk eindelijk uit bij een officiële uitgever. Er is wat herschreven, het boek heeft een andere kaft en is voorzien van oude foto’s uit het bezit van de auteur. Maar de basis is en blijft dezelfde: een historische roman die een groot deel van de twintigste eeuw omvat.

Bastien schreef ook De laatste Zeppelin, is bezig met Zonevreemd en schreef samen met zijn vrouw Annie de kinderboekenreeks Ronald de reiger.

Het boek heeft twee thema’s: welke invloed heeft de geschiedenis op het leven van individuen en de man die niet kan kiezen tussen twee vrouwen die hem begeren. Is de verliefdheid van je leven waardevoller of minder waardevol dan de liefde van je leven? Dat is soms een moeilijke keuze. Fientje en Anna-Maria zijn de verbeelding van de droom en de werkelijkheid.

Winteruren is een prachtig boek. Ik zou het iedereen willen aanbevelen die zowel van geschiedenis als van liefderijk leven houdt.

Helemaal geen kritiek? Ja, één puntje. Het boek is met de oude foto’s prachtig vormgegeven. Maar de letter is te grijs en te klein, dat maakt het geheel lastig leesbaar. Iets meer inkt voor de volgende druk misschien? Verder volop genieten.

Filip Bastien – Winteruren. ISBN 9-789-083-307-138, 204 pagina’s, €19,00. Westerlo (B): Phoenix Books 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Fictie, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor Winteruren

Wantrouwen in de wandelgangen

Geplaatst op 25 november 2023 door Marianne Janssen

Van moederschoot tot kille abri

Politieke journalistiek: groots en meeslepend leven.

‘Voor wie groots en meeslepend wilde leven was het Binnenhof un grand theatre’, schrijft politiek redacteur-van-toen Jan Tromp. Het was in de jaren zeventig en tachtig een manier van bestaan, een réden zelfs van bestaan. En de politiek redacteur deelde dat maniakale lot met behoorlijk veel politici. ‘Ook zij sleepten zich van overleg naar vergadering en voor het laatste nieuwtje in slopende onderhandelingen waren ze zonder bezwaar ’s nachts nog wakker te porren’. Ziekelijk? Misschien. Maar je merkte niet dat je aan een ziekte leed want alle mensen om je heen, het hele Binnenhof-publiek leed aan dezelfde ziekte. ‘En dus was je allemaal even gezond, naar lichaam en geest.’ Wie deze woorden leest hoeft auteur Jan Tromp niet te kennen – maar wie kent hem niet? – om tot de conclusie te komen dat dit woorden zijn van een politiek redacteur uit de goede oude tijd. Een parlementair journalist die lééfde op het Binnenhof, met politici zijn uitsmijter at in het Kamerrestaurant, uitgebreid met hen besprak wat er in hun fractie leefde en regelmatig vertrouwelijke informatie kreeg toegeworpen. Informatie die je als journalist niet altijd met je lezers deelde, want éven zitten op iets nieuws was vaak investeren in de toekomst. De beloning kwam wel, en dan haalde je mooi de voorpagina, het streven van journalisten, gezagsdragers en hun kudde ambtenaren.

Parlementaire journalistiek, wat was het vak mooi in die tijd. De tijd nadat het plechtige ‘excellentie’ was afgeschaft en ministers en parlementaire pers elkaar nog konden en wilden vertrouwen. Die tijd is voorbij. Dat blijkt uit het tweede deel van dit boek, geschreven door een aanzienlijk jongere collega, Coen van de Ven, vijfenveertig jaar jonger dan Tromp en aanzienlijk vileiner. Hij beoefent zijn vak van parlementair journalist met evenveel kennis, maar de warmte op het Binnenhof is inmiddels verdwenen. Tromp voelde zich er als in een warme moederschoot, Van de Ven staat in een kille abri, in de wind, op de tocht, altijd spiedend naar nieuws, vol wantrouwen ook: wordt hem geen loer gedraaid door voorlichters en collega’s? Ook hij wil een opening op pagina 1, maar hij krijgt minder gemakkelijk iets cadeau, hij begaat vaak doodlopende sporen. Het Binnenhof wordt verbouwd, de verhoudingen zijn verhard.

Auteurs

Jan Tromp (1949) was van 1995 tot 2003 adjunct-hoofdredacteur van de Volkskrant. Voor die tijd werkte hij jaren als chef van de politieke redactie op het Binnenhof. Hij volgt de politiek nog steeds, ook wie vertrekt blijft ermee verbonden.

Coen van de Ven (1992) begon in2017 bij De Groene Amsterdammer als onderzoeksjournalist. Hij schreef over propaganda, desinformatie en complotdenken. Nu is hij parlementair redacteur.

Dit is echt een boek Binnenhof-tijgers. Vooral diegenen die de binnenlandse politiek van A tot Z| volgen en zich verdiepen in de lijnen van partij naar partij, in de soms vileine spelletjes die worden gespeeld in wat wel de ‘grootste slangenkuil’ van ons land wordt genoemd, kunnen hun hart ophalen aan dit boek.

Geweldig boeiend geschreven, een ‘must’ voor liefhebbers van Haagse bluf.

Nu de verkiezingen achter de rug zijn en het grote schaakspel weer van start gaat, is dit boek extra boeiend. Niet te missen!

Jan Tromp en Coen van de Ven – Wantrouwen in de wandelgangen. Hoe pers en politiek van elkaar vervreemd raakten. ISBN 9-789-463-8229-30, 255 pagina’s, € 21,99. Amsterdam: Uitgeverij Balans 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Journalistiek, Politiek | Reacties uitgeschakeld voor Wantrouwen in de wandelgangen

De vogels van de hemel

Geplaatst op 23 november 2023 door Piet Windhorst

Drie generaties vrouwen

Zorg voor een oude moeder.

De hoofdpersoon Solveig is verpleegster in een ziekenhuis op het platteland van Noorwegen. Ze woont tijdelijk bij haar oude moeder om haar te verzorgen. Haar omgang met haar moeder is uiterst liefdevol en geduldig. In veel boeken van Karl Ove Knausgård is de toon en de woordkeus soms aan de rauwe kant, maar in deze novelle zien we een heel andere Knausgård.

Auteur

Karl Ove Knausgård (Noorwegen 1968) is een succesvol schrijver. Hij werd beroemd door de zesdelige serie Mijn strijd. Daarna schreef hij nog de Vier seizoenenreeks. De novelle De vogels van de hemel is eigenlijk een schets voor zijn laatste roman De morgenster. Knausgård heeft verschillende prijzen gewonnen

De novelle is doorspekt met waarnemingen van natuurverschijnselen. Meestal gaat het over vogels. In het boek staan vogelfoto’s van Stephen Gill, een internationaal gelauwerde fotograaf. Helaas zijn ze niet zo fraai afgedrukt. Ze zorgen wel voor een sombere sfeer. De zwarte kraaien  symboliseren zeer waarschijnlijk de naderende dood van de moeder van Solveig. De dood komt ook naar voren in een anekdote over een duivenpaar dat elk jaar een nest bouwt op de schuur in de tuin. Telkens als de jonge vogels uit het ei komen worden deze opgegeten door een raaf. De schrijver zegt hierover: De vogel leefde in het ogenblik, daarom kon die een nieuw nest bouwen op precies dezelfde plek waar de havik de afgelopen vier jaar zijn jongen had gepakt.

De zin De lelie in het veld en de vogel in de lucht komt enkele malen voor in de novelle. Het lijkt een zin uit de Bijbel, maar komt uit een boek van de filosoof Søren Kierkegaard (1813-1855). Voor Solveig was het ervaren van de schoonheid van de natuur een religieuze ervaring. De lelie  en de vogels bevonden zich in Gods rijk. De waarnemingen in de natuur zorgen er voor dat Solveig zich verbonden voelde met Gods rijk.

Het lezen van deze sympathieke novelle zorgt voor een heerlijke leeservaring. Knausgård is een meester in het  beschrijven. Het gaat niet alleen over de natuur, maar ook over vulgaire zaken zoals de afwas of het verschonen van de moeder. Ondanks de gedetailleerdheid blijft de tekst boeiend.

Een meesterlijke novelle

Karl Ove Knausgård – De vogels van de hemel. Vertaald uit het Noors (Fuglene under himmelen) door Liesbeth Huijer. ISBN  978-90-445-4448-0, 86 pagina’s, € 17,50. Ammsterdam: Uitgeverij De Geus 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Novelle | Reacties uitgeschakeld voor De vogels van de hemel

De moord op mr. Jacques Wijsman

Geplaatst op 22 november 2023 door Marianne Janssen

Joop ter Heul als detective

De ‘bakvisch’ en de dood.

Het is oudejaarsavond 1921. De jonge advocaat mr. Jacques Wijsman gaat zowel zijn verjaardag als de jaarwisseling bij zijn ouders in Den Haag vieren. Maar zover komt het niet. Want tijdens zijn reis van Amsterdam naar de hofstad wordt hij vermoord. Als de trein op station Hollands Spoor stopt ontdekt een kruier zijn bebloede lijk en waarschuwt de politie. De dode is niet beroofd. Wat is dan de reden van deze moord? De politie gaat talloze sporen na en zoekt de dader beurtelings onder boze cliënten, oude liefdesrelaties en een rijke kunsthandelaar. Er wordt zelfs even gedacht dat het Nederlandse koningshuis opdracht heeft gegeven de advocaat uit de weg te ruimen. De recherche komt er niet uit…

Intussen zit bankiersvrouw Joop van Dil – ter Heul zich thuis stierlijk te vervelen. Haar man Leo is lief, maar heeft het veel te druk met zijn werk. Ze moet af en toe, stijfjes gekleed, opdraven voor een diner, meer heeft ze niet te doen. Haar zoontje Hans is doddig maar over hem ontfermt nurse zich wel. Ze verlangt terug naar vroeger, toen ze dolle pret had op de hbs met haar vriendinnen van de Jopopinoloukicoclub. Maar dan gebeuren er opeens allerlei dingen. Haar broer Kees komt zwaar in nood, haar vriendin Nettie, jong weduwe geworden en sindsdien ‘gevangen’ in het huis van haar adellijke schoonmoeder krijgt ze ook amper te spreken. Maar dan bedenkt Joop wat. Misschien kunnen Net en zij die geheimzinnige moord wel oplossen! Het is het begin van een speurtocht, die aanvankelijk leuk en aardig is, maar die Joop en Nettie steeds meer in de problemen brengt. De dreiging komt naderbij.

Auteur

Liz Luyben (1975) studeerde middeleeuwse letterkunde en journalistiek. Tijdens haar studie begon Liz in de badkuip van haar studeerkamer met het brouwen van bier. Ze vond het ‘net toveren’. De liefde voor brouwen hield haar in de greep, inmiddels heeft ze in Spanje een bierbrouwerij ‘La Cabra Azul’ (de Blauwe Geit) en ze verkoop haar bier in Spanje en China. Luyben woont in de Montes de Málaga.

Daarnaast duikt Luyben wekelijks in historische moorden met haar Moord Podcast. Ze heeft 500.000 vaste luisteraars. Voor haar eerste radiodocumentaire werd ze meteen genomineerd voor een radioprijs. Naast deze activiteiten hield ze zich ook nog bezig met een datingsite en een ijswinkel. De bierbrouwerij is haar liefde.

Eerder verschenen van haar The Beer Lovers, Guide to Andalusia en Small Talk Survival.

De moord op mr. Jacques Wijsman is werkelijk gebeurd. Luyben kwam op het idee deze moord te ‘mixen’ met Joop ter Heul toen – tijdens de coronalockdown in het Spaanse dorpje waar zij woonde – haar oog viel op een forum voor vertalers. Daarin werd vermeld dat er vraag was naar een vertaling in het Engels van De hbs-tijd van Joop ter Heul.  De vijf Joop ter Heul-boeken, geschreven door Cissy van Marxveld, kwamen uit tussen 1918 en 1925. Ze waren een groot succes. Luyben zette zich aan het vertalen en bedacht al doende dat het aardig zou zijn Joop ook eens in een andere rol ten tonele te voeren. Het gevolg was deze misdaadroman, gebaseerd op een moord uit dezelfde tijd dat Joop leefde.

Krankzinnig? Ja wellicht. Want de moord op Wijsman was een serieuze zaak waarin inderdaad wellicht zelfs het k0ningshuis een rol speelde. Maar zover gaat Luyben niet. Ze las erover, werd door de zaak gegrepen, maakte er zelfs een ‘Moord Postcast’ van en noemde in haar nawoord haar vrije, lichtvoetige interpretaties verder ‘Roest en sterrenstof’. Dat als troost voor de échte historici, die zich altijd houden aan feiten en die dan ook nog eens driedubbel checken.

Joop ter Heul van stof ontdaan en in Cissy-stijl geschreven. Zie er de pret maar van in, want schrijven kan ze, deze Liz met haar pen gedoopt in bier.

Liz Luyben – De moord op mr. Jacques Wijsman. ISBN 978-94-6449-955-1, 248 pagina’s, €19,75. Prinsenbeek: Uitgeverij Ellessy 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller, Diversen | Reacties uitgeschakeld voor De moord op mr. Jacques Wijsman

Bot mes

Geplaatst op 20 november 2023 door Piet Windhorst

Kunstroof in Brussel

Een vader zoekt zijn dochter.

België is gesplitst, Brussel is van de Walen en is een vervallen stad geworden. De hoofdpersoon, een journalist, wordt door de politie opgeroepen om naar Brussel te komen. Waarschijnlijk is zijn dochter vermoord en moet hij haar identificeren. De politie geeft hem 48 uur om uit te zoeken wie de dader is. Een bevriende journaliste staat hem bij. Alles draait om een schilderij van Pieter Bruegel de Oude dat gestolen is uit het Museum der Schone Kunsten. Zijn dochter had daarmee te maken. Op zijn zoektocht wordt hij geconfronteerd met criminelen die ook achter dit kostbare schilderij aanzitten.

Auteur

Dieter Rogiers (1978) is een Vlaamse schrijver. Hij schrijft filmrecensies, korte verhalen en graphic novels. Bot mes is zijn eerste thriller.

De auteur schetst een wonderlijke wereld. Walen en Vlamingen wonen elk in hun eigen land. Er zijn strenge maatregelen bij de grens en er wordt een verblijfsvergunning geëist. Het is opvallend dat de schrijver heel erg negatief is over Brussel. Dat begint al in de eerste regels. Zoals elk rottend lijk vertoonde ze nog wat wilde stuiptrekkingen, dat wel, maar de rigor mortis was al ingezet. Elders: een lijk in ontbinding. Bewoners hebben een immens gevoel van machteloosheid in dit desolate niemandsland.

In deze romangaat het vooralom de vader-dochter-relatie. Het was vijf jaar geleden dat de ík-persoon zijn dochter Ariane had gezien. Zij was blijven wonen in Brussel, waar ze werkte als journaliste. Nu moet hij naar Brussel om haar dode lichaam te identificeren. Daar krijgt hij ook steeds meer informatie over haar. Behalve dat ze journaliste was bekommerde zij zich ook over vluchtelingen en daklozen. Zo is er de heer Basem met zijn dochters, zij zijn slachtoffer van een mensensmokkelaar. Ariane bemoeide zich ook met kunstroof. Uit de Brusselse musea verdwenen steeds meer schilderijen. Rijke Amerikanen en Russische oligarchen zijn de kopers van deze geroofde kunst. Ariane speelde als het ware de rol van Robin Hood: stelen van de rijken en de buit is voor de armen.                  

De romanfiguren zijn over het algemeen nogal bijzonder. Een mooi voorbeeld is de heer Walbeq, burgemeester van Brussel. Hij wordt als volgt beschreven: Zijn anatomisch iets te korte benen waggelden als een dronken eend telkens als hij een stap vooruit zette. In zijn ene vuist hield hij een handboog, in de andere zat een pijlenkoker. Hij droeg altijd een bot mes bij zich. Een ander voorbeeld is commissaris Fugain. Ze was twee koppen kleiner dan ik, maar compenseerde haar gebrek aan gestalte met een stel priemende ogen. Drie ranke dobermanns flankeerden de commissaris. De dieren rechtten hun rug even gedisciplineerd als hun piekfijn in het uniform gehesen baasje.

Het taalgebruik is bijna literair te noemen. Daarvan getuigen zeker de hierboven geciteerde zinnen. De schrijver gebruikt de nodige vergelijkingen en personificaties (soms wat al te veel). Het citaat over Brussel (een rottend lijk) is daarvan een treffend voorbeeld. De plot is ijzersterk.Het verhaal is spannend en zit vol verrassingen.

Een geslaagde eersteling, bekroond met de Fred Braeckmanprijs 2023 voor het beste Vlaamse thrillerdebuut.

Dieter Rogiers – Bot mes. ISBN 978-6434-202-4, 157 pagina’s, € 20. Antwerpen: Uitgeverij Vrijdag 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Bot mes

Rijke mensen zijn anders

Geplaatst op 18 november 2023 door Marianne Janssen

Annika S. duikt weer op

Genoegdoening, moord en liefde.

De Duitse ex-politica Annika Schaefer en de Nederlandse rechercheur Martin Twisk beleven samen een idyllische zomer in een strandhuisje aan de Noordzee. De zon schijnt, de rust doet ze goed en ze genieten van hun prille liefde. Maar Annika realiseert zich dat de rust slechts tijdelijk is. Straks moet Martin weer aan het werk en zij… wat moet zij gaan doen? Ze kan moeilijk als een gezapige huisvrouw op Martins kosten gaan teren. Maar Martin heeft niet stilgezeten. Hij is op zoek gegaan naar datgene wat Annika zo bezwaart uit haar verre verleden. Klopt dat allemaal wel? Als hij haar de resultaten van zijn onderzoek vertelt voelt Annika dat ze terug naar Duitsland zal kunnen gaan. Met Martins beste vriend AJ als advocaat aan haar zijde trekt ze ten strijde om genoegdoening te gaan halen. Ze wil al die mensen die haar als een baksteen hebben laten vallen, recht in het gezicht de waarheid gaan vertellen. En bovendien kan ze nu een flinke som geld opeisen. Martin blijft wat treurig achter, zijn strandmeisje wordt weer dame.

Intussen is zijn vakantie voorbij. Hij wordt meteen op de eerste dag dat hij op het politiebureau terug is door zijn commissaris De Wezel opgescheept met twee moorden. Hij krijgt de leiding van het onderzoek. En aangezien de moorden gebeurd zijn in een miljonairsdorp waar veel BN’ers wonen heeft het onderzoek de hoogste prioriteit, want de ijdele De Wezel wil schitteren met zijn team. Op het eerste gezicht lijken de moorden op een oude dame en een steenrijke interieurontwerper weinig met elkaar vandoen te hebben, maar Martins team speurt naarstig naar de bron van alle ellende. Het lijkt wel of Annika en Martin, nu hun wegen opeens zo uiteenlopen, ook de liefde kwijt zijn. Zou dat echt het geval zijn?

Auteur

Annejet (Annajetske) van der Zijl (1962) is schrijver en historica. Zij promoveerde in 2010 aan de Universiteit van Amsterdam op een biografie van prins Bernhard, een verborgen geschiedenis. Ze werkte tien jaar bij het opinieblad HP/De Tijd, waar ze zich specialiseerde in literaire geschiedschrijving en portretten. In 1998 debuteerde ze met het boek Jagtlust. Haar biografie over Annie M. G. Schmidt werd onder andere genomineerd voor De Gouden Uil literatuurprijs. In 2012 ontving zij de Gouden Ganzenveer voor haar grote betekenis voor het geschreven en gedrukte woord in Nederland.

Naast een indrukwekkende reeks historische boeken verscheen in 2018 De val van Annika S., haar eerste thriller. Zij schreef het verhaal samen met partner en co-auteur Jo Simons. Bij verschijnen maakten de twee gewag van een te verwachten serie van vijf over Annika S. Inmiddels is het vijf jaar geleden dat het eerste deel uitkwam. Bij het verschijnen van deel twee, dit boek, is de coauteur van het toneel verdwenen. Toch is Van der Zijl van plan de serie voort te zetten, want achterin dit boek kondigt ze deel drie over Annika S. aan: voorjaar 2025 zal De rat verschijnen.

Over een thriller, maar óók over iemands verleden dat een stempel drukt op het leven van de hoofdpersoon, moet je in een recensie geen boekje open doen.

Vast staat dat Annejet van der Zijl zoals altijd geweldig soepel schrijft, de spanning erin weet te houden en de lezer tot het einde toe in onwetendheid laat over de plot. Knap werk en heerlijk om te lezen. Zij hoort echt tot de Nederlandse top.

Laat deel drie maar komen.

Annejet van der Zijl – Rijke mensen zijn anders. ISBN 9-789-048-84245-2, 237 pagina’s, €22,99, Amsterdam: The House of Books 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Deel van een reeks, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Rijke mensen zijn anders

De Slachters

Geplaatst op 17 november 2023 door Piet Windhorst

Een Ierse traditie

Een foto met een geheim.

In het Ierland van 1996 bestaat nog de traditie van ‘de slachters’. Gedurende 11 maanden maakt een groep van 8 slachters een rondreis in Ierland. Ze slachten koeien volgens oude rituelen. De oude mythe ‘de Vloek van de Boerenweduwe’ ligt hieraan ten grondslag. Het verhaal speelt zich af rondom twee gezinnen. In de eerste plaats de slachter Cúch met zijn vrouw Grá en de 12-jarige dochter Úna. Dan is er ook Lena, de zus van Grá en haar man Fionn MacCready, een veehouder. Zij hebben een zoon Davey. De verschillende hoofdstukken hebben de namen van de hoofdpersonen. Het vertelperspectief wisselt per hoofdstuk. De verhalen spelen in 1996 en in 2018.

Auteur

Ruth Gilligan (1988) is een Ierse auteur, wetenschapper en journalist die oorspronkelijk uit Dublin komt.  Tegenwoordig woont ze in Birmingham waar ze werkt als docent Creative Writing. Ze is ook literair recensent en ze heeft vijf boeken gepubliceerd. Met De Slachters won ze een belangrijke prijs.

Het eerste hoofdstuk speelt zich af in het New York van 2018. De fotograaf Ronan Monk richt een tentoonstelling in van zijn mooiste foto’s. Voor het eerst is daar ook een foto bij die hij in 1996 maakte in Ierland. Daar bestudeerde hij toen het verschijnsel ‘slachters’. De slachters stopten met hun activiteiten toen een van hen onder verdachte omstandigheden was overleden. Hij was ondersteboven opgehangen aan haken. Monk maakte daar een foto van. Wat er precies met deze slachter was gebeurd bleef al die tijd onbekend. In het laatste hoofdstuk wordt dat onthuld.

In het tweede hoofdstuk verlaat Cúch zijn gezin om zich bij de zes andere slachters te voegen. Hij zal elf maanden wegblijven, tot groot ongenoegen van zijn vrouw Grá. Zijn dochter Úna bewondert haar vader. Zelf wil ze later ook slachter worden. Ze oefent in het geheim het ritueel. Met een mes doodt ze een muis. Een kring van zeven legomannetjes stellen de slachters voor. Úna is als dochter van een slachter een buitenbeentje. Ze wordt vaak gepest. Hier komt een einde aan als ze de grootste pester verwondt met een schaartje.

In het andere gezin is Lena dodelijk ziek. Haar ziekte kan alleen behandeld worden in een dure kliniek in Dublin. Fionn kan dat niet betalen. Hij sluit zich aan bij een groep smokkelaars. De groep heeft als leider ‘de Stier’. In die tijd heerste in Noord-Ierland en Engeland de gekkekoeienziekte. Noord-Ierse koeien werden door de smokkelaars naar Ierland vervoerd. Daar werden ze verkocht als Iers vee.

Het boek is een familieroman over twee gezinnen met een agrarische achtergrond. Zoon Davey is anders. Hij wil niets te maken hebben met de koeien. Hij is zeer intelligent en geïnteresseerd in de Klassieke Oudheid. Davey doet examen en gaat studeren in Dublin. De schrijfster beschrijft op subtiele wijze zijn verliefdheid op zijn vriend. Veel aandacht is er ook voor de historische ontwikkelingen in Ierland.

Een interessante roman met een rijke en afwisselende inhoud.

Ruth Gilligan – De Slachters. Vertaald uit het Engels (The Butchers) door Paul Bruijn. ISBN 978-94-6068-610-8, 284 pagina’s, € 24,99. Baarn: Uitgeverij Marmer 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Fictie | Reacties uitgeschakeld voor De Slachters

Macht en onmacht

Geplaatst op 15 november 2023 door Adrianus

Politicus in een verdeeld land

Geen lachebekje.

Sinds jaar en dag worden in ons parlement enkele zetels bezet door wat men vroeger wel ‘klein rechts’ noemde, de SGP en tegenwoordig de fusiepartij Christen Unie (CU). De aanhang van deze partijen komt vooral uit orthodox protestantse hoek. Het is nog niet eens zo lang geleden dat het een partijleider van de CU hoogst kwalijk werd genomen dat hij het kopen van een ijsje op zondag niet erg vond.

Dit boek bevat de politieke memoires van Gert-Jan Segers, tot voor kort partijleider van de CU.

Auteur

Gert-Jan Maarten Segers (1969) studeerde politicologie aan de Rijksuniversiteit Leiden. Daarna werd hij medewerker van de RPF (één van de voorlopers van de CU, vervolgens werkte hij bij de Evangelische Omroep en werd daarna uitgezonden door de Gereformeerde Zendingsbond naar Egypte. Na zijn vervolgstudies in Washington DC werd hij directeur van het wetenschappelijk instituut van de CU. In 2012 werd hij Kamerlid en in 2015 fractievoorzitter. In 2023 stapte hij uit de landelijke politiek. Segers is vaste columnist voor het Nederlands Dagblad en maakt samen met voormalig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff een podcast over de politieke actualiteit.

Voor Segers is politiek geen spel, zo laat hij in dit boek weten, maar een bloedserieuze aangelegenheid. De lezer zal dan ook geen grappen en grollen in dit boek tegenkomen, maar wel een eerlijk aandoend verhaal.

Segers ziet de politiek als een middel om te komen tot een betere, eerlijkere samenleving. Resultaat boeken is belangrijk voor de CU om ‘kleur op de wangen te krijgen’. Hij strijdt tegen armoede, mensenhandel en uitbuiting van vrouwen en minderjarigen, nationaal en internationaal. Een kabinet waarvan de CU deel uitmaakt zal geen verruining toestaan van zaken als abortus en euthanasie. Hiermee staat de CU recht tegenover de vrijzinnig liberalen van D66. En toch vonden Segers en D66 voorman Alexander Pechtold, door de eerste getypeerd als ‘politieke sjacheraar’ elkaar tijdens een etentje nadat Groen Links weer eens koudwatervrees kreeg. Zo kon tenslotte het kabinet-Rutte III tot stand komen. In dat kabinet vonden beide boezemvijanden elkaar overigens vaak op materiële zaken. We lezen hoe de samenwerking na een slopende formatie werd voortgezet in Rutte IV, ondanks het feit dat Segers zich eerder in de Tweede Kamer hiertegen had uitgesproken.

De Corona-epidemie was voor Segers een moeilijke tijd. Hoewel hij zelf geen problemen met vaccinatie had bestand een groot gedeelte uit anti-vaxers. Hij moest laveren tussen voor- en tegenstanders en dat in een club waar men elkaar (te) graag de maat neemt (zie het bovenstaande ijsje). En als dat dan ook nog gebeurt door partijprominenten als Eimert Middelkoop in de krant, zonder enig vooroverleg, baalt Segers terecht.

Segers kwam zelf in de Kamer als potentieel partijleider. En zo werd in 2021 Mirjam Bikker Kamerlid als Segers’ beoogde opvolger. Segers ziet de politiek als een roeping. Er is ook een omgekeerde roeping. Dat is de overtuiging dat je tijd erop zit. Dat de missie doorgaat, maar dat jijzelf niet langer nodig bent. Dat het goed is om de fakkel door te geven aan iemand die hem nu beter kan dragen dan jijzelf. Zo werd ik de politiek uit geroepen.

Segers is geen lachebekje en toch is dat jammer. Polici als Van Agt, Wiegel en recenter Mark Rutte leren ons hoe effectief humor als politiek wapen kan zijn. Maar hij heeft een vlotte pen en dit boek helpt zeker de recente chaotische politieke situatie te ontwarren.  Een must voor wie daarin is geïnteresseerd.

Gert-Jan Segers – Macht en onmacht. Politicus in een verdeeld land. ISBN 978-94-638-2288-6, 253 pagina’s, € 22,95. Amsterdam: Uitgeverij Balans 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Politiek | Reacties uitgeschakeld voor Macht en onmacht