De vluchteling, de grenswacht en de rijke Jood

Vluchtelingen en asielzoekers

Grunberg gaat op onderzoek.

In een vijftal essays doet Arnon Grunberg een poging de contouren vast te stellen van de vluchtelingenproblematiek. Hij verrichtte daartoe een grondig onderzoek en maakte onder andere een aantal reportages in de Georgische hoofdstad Tbilisi, Lviv in Oekraïne, het Poolse Przemysl en Ter Apel en Schiphol in Nederland. In Den Haag sprak hij met staatssecretaris Eric van der Burg. Kenmerkend voor de werkwijze van Grunberg is dat hij niet beoordeelt wat hij waarneemt, maar dat hij zo objectief mogelijk beschrijft wat hij ervaart.

Auteur

Arnon Grunberg (1971) is een Nederlandse schrijver die romans, essays en columns publiceert. Hij woont het meest in New York. Blauwe maandagen (1994) was zijn debuutroman. Hij kreeg er de Anton Wachterprijs voor. Met Fantoompijn en De asielzoeker ontving hij twee maal de AKO-literatuurprijs. In 2009 kreeg hij de Constantijn Huygensprijs voor zijn hele oeuvre.

De toon van de reportages over vluchtelingen is overwegend relativerend. Zo bestrijdt hij dat de asielcrisis typisch hoort bij deze tijd. Over vluchten zegt hij: Zolang er mensen waren was er migratie en waar de migratie ophoudt en de vlucht begint, is er een grijze zone. Het is ook goed te beseffen dat van alle migranten die naar Nederland kwamen er slechts 12 procent uit asielzoekers bestond.

Ter Apel krijgt in de pers steeds slechte publiciteit, vaak terecht als je de taferelen ziet van asielzoekers die ‘s nachts buiten op het gras moeten slapen. Grunberg zegt daar niets over, ook niet over de overlast. Wel wijst hij op de voordelen van het asielzoekerscentrum. Het leverde 2000 banen op. Ter Apel met zijn circa 8000 inwoners heeft maar liefst vier supermarkten. Conclusie: asielzoekers zijn goed voor de economie.

Grundberg verbleef enkele dagen in Ter Apel. Hij overnachtte evenals de IND-medewerkers in Hotel Boschhuis. Het IND gaf Grunberg de gelegenheid om allerlei gesprekken bij te wonen. De gesprekken worden gehoren genoemd in plaats van verhoren. De vluchteling moet zijn verhaal vertellen. Hij moet aannemelijk maken dat zijn leven in het land van herkomst op het spel staat. Het gaat om de geloofwaardigheid. Grunberg is heel positief over medewerkers in het azc. Dat geldt ook voor de ambtenaren van het AC Schiphol waar zich asielzoekers bevinden die van buiten de EU-landen komen. Ook hier mocht hij gesprekken bijwonen. Het gesprek met staatssecretaris Eric van der Burg was openhartig en verhelderend.

Bij zijn bezoek aan Tbilisi wordt hij geconfronteerd met Russische vluchtelingen. Het gaat om zo’n 300.000 Russen die hun land verlaten hebben vanwege de wetgeving of de mobilisatie in verband met de oorlog tegen Oekraïne. De meesten willen terug zodra het Poetin-bewind is beëindigd. Ze mogen een jaar in Georgië blijven.

In Oekraïne ontmoet hij vluchtelingen, enkelen in een kamp en anderen die zich gevestigd hebben in een veilige regio, ver van het front. Het zijn dus vluchtelingen die hun land niet hebben verlaten. Ze hebben het relatief goed, maar verlangen wel terug te keren naar hun woonplaats, soms kan dat niet omdat die grotendeels verwoest is.

Wat Grunberg in Polen meemaakt op het gebied van de vluchtelingen is van een heel andere orde. Hij bezoekt daar een gesloten detentiecentrum, een echte gevangenis waar de vluchtelingen slecht behandeld worden. Hij spreekt met twee Iraakse vluchtelingen. Hun verhalen zijn gruwelijk. De kans dat ze asiel krijgen is klein. De meesten worden met geweld uitgezet.

Arnon Grunberg is er in geslaagd om de vluchtelingenproblematiek zeer uitgebreid te vertellen. Alle informatie berust op zijn eigen waarneming. Door zijn reizen door Europa komen we er achter dat we vele soorten vluchtelingen hebben. De informatie over de vluchtelingen in Nederland is zeer veelzijdig en verhelderend. Dit boek verdient door een groot publiek gelezen te worden. Zeker voor bewindslieden en andere politici zou het nuttig kunnen zijn.

Arnon Grunberg – De vluchteling, de grenswacht en de rijke Jood. ISBN 978-94-933-0404-8, 296 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: Uitgeverij Pluim 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Diversen, Non Fictie | Reacties uitgeschakeld voor De vluchteling, de grenswacht en de rijke Jood

Berlijnse Trilogie

Deel een. Een Berlijnse kwestie

Bernie Gunther verstript.

In dit boek maakt de lezer kennis met privédetective Bernie Gunther, een voormalig getalenteerd politieman die ontslag heeft genomen na de nazificatie van de Duitse politie in de jaren dertig van de vorige eeuw. Hij wordt door de rijke industrieel Hermann Six ingehuurd om een diamanten halsketting te achterhalen die gestolen zou zijn bij de moord op zijn dochter. Een gecompliceerde zaak, die zich afspeelt ten tijde van de omstreden Olympische Spelen van 1936.

Auteurs

De Schotse auteur Philip Kerr (1956-2018) heeft met Bernie Gunther een originele antiheld gecreëerd, een Duitse oud-politieman en privédetective, die opereert voor, tijdens en de Tweede Wereldoorlog en de grootst mogelijke moeite heeft om aan het werk en in leven te blijven. Gunther beweegt zich tussen ‘echte’, weerzinwekkende nazi’s zoals Goebbels, Göring en Heydrich. Kerr overleed na het voltooien van het veertiende deel van de reeks, waarmee hij veel prestigieuze literaire prijzen won. Kerr kende Berlijn goed uit eigen ervaring.

Pierre Boisserie (rechts, 1964) was fysiotherapeut, voordat hij scenario’s begon te schrijven voor stripboeken. Inmiddels heeft hij de tekst van een groot aantal stripboeken op zijn naam.

François Warzala (links, 1967) is grafisch ontwerper en illustrator. Hij is de auteur van verschillende kinderboeken en stripboeken, waaronder De geschiedenis van de 5e Republiek (L’Histoire de la Ve République) met Thomas Legrand.

Inkleuring: Marie Galopin

De overlever Bernie Gunter moet zich in zijn eigen ogen te vaak conformeren aan de nazi’s en zijn opmerkingen tegen hen zijn vaak op het randje. Hij is een Bourgondiër en op zijn onbeholpen manier best een womanizer. Kortom: een lezerslieveling. Deze verstripping zal zeker bijdragen aan de verdere populariteit van onze held tegen wil en dank. De unheimische sfeer van het Derde Rijk die de tekeningen en de tekst op een geweldige manier overbrengen doet mij met een goed gevoel uitkijken naar eventuele vervolgalbums.

Als toegift krijgen we nog een mooi, geïllustreerd portret van Philip Kerr door Macha Séry, vergezeld van een aantal schetsen van hoofdpersoon Grete Six en van niemand minder dan nazi kopstuk Hermann Göring. De laatste pagina bevat foto’s van de Olympische Spelen van 1936, medaillewinnaar Jesse Owens en een relevant citaat uit het boek.

Well done.

Kerr, Boisserie, Warzala – Berlijnse trilogie. Deel 1. Een Berlijnse kwestie. ISBN 978-94-93166-67-7. 144 pagina’s, € 29,95. Amsterdam: Scratch Books.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller, Stripboek | Reacties uitgeschakeld voor Berlijnse Trilogie

Overspoeld door hartstocht

Drie hartstochtelijke romances

Niets mis mee.

Voor de Bouquetreeks haalden ooit velen hun neus op. Damesromannetjes, of nog erger: pulp. Dat las je niet als jezelf respecterende lezer. En toch gingen er duizenden van over de toonbank, misschien niet van de boekhandel, maar zeker wel van de kiosk, de sigarenboer en de supermarkt. Velen (v/m) genoten ervan, maar niet iedereen durfde daarvoor uit te komen: zoiets làs je toch niet.

Gelukkig is de reputatie van het genre aanmerkelijk verbeterd. Steeds meer lezers durven er tegenwoordig voor uit te komen dat ze dit soort boeken graag lezen. De ‘serieuze schrijver’ Kees ’t Hart verdedigde deze romans hartstochtelijk in zijn recent verschenen publicatie Pleidooi voor pulp. Intussen bloeit het genre als nooit tevoren en verscheen in Nederland en Vlaanderen het 4500ste deel, met als inhoud drie volledige romans. Reden voor uw recensent om, na een aantal jaren, weer eens in dit fenomeen te duiken.

Auteurs

Lynne Graham (1956, Noord-Ierland, links), moeder van vijf kinderen, publiceerde haar eerste boek in 1987. Inmiddels heeft ze 42 miljoen boeken verkocht.

Fleur van Ingen (pseudoniem van Martin Scheepstra) is de enige vaste Nederlandse auteur van de Bouquetreeks. Zij heeft een groot aantal titels op haar naam staan.

Carol Marinelli (rechts) werd geboren in Engeland. Ze werkte als verpleegster in Londen voordat ze fulltime schrijfster werd. Ze emigreerde later naar Australië, waar ze in een buitenwijk van Melbourne woont. Ze heeft drie kinderen en schreef zo’n 140 boeken.

Oosterse verlokking vertelt de liefdesgeschiedenis tussen de Britse Claire en een knappe oosterse man. Wanneer ze erachter komt wie hij is probeert ze afstand van hem te nemen.

In Italiaanse extase worden twee archeologen, broer en zus, geconfronteerd met hun nieuwe sponsor, een Italiaanse miljardair. Het eerste contact verloopt stroef. Lukt het hen om hun belangrijke onderzoek veilig te stellen?

Spaanse passie is het verhaal van de webbouwer Emily, die in het Spaanse Jerez de kans krijgt om een geheel nieuws website te ontwerpen voor een wereldberoemde sherrybodega. Haar contacten met de  eigenaars verlopen gecompliceerd. Is zij alleen werkneemster of misschien toch iets meer?

Het zou zonde zijn meer weg te geven van de niet onaardige en best geloofwaardige plots. Ik heb er enkele aangename uren mee beleefd. Uiteraard is er voldoende romantiek en ook de seks ontbreekt niet, waarbij de dingen gewoon bij de naam genoemd worden. Geen preuts gedoe, maar ook niet plat.

Zijn handen lagen op haar billen en hij trok haar tegen zich aan. Het gevoel van zijn erectie tegen haar zachte buik voelde onfatsoenlijk aan. Verrukkelijk onfatsoenlijk. En iets wat ze graag nader wilde verkennen. Je vraagt je wel af waarin de serie Intiem van dezelfde uitgever hiervan verschilt.  

 In Italiaanse extase belanden zelfs twee mannen bij elkaar in bed. Voor wie daar nog meer van wil weten wordt een website in de tekst vermeld.

Leuke boeken met een goed verhaal. Niets mis mee. Op naar de 5000.  

Overspoeld door hartstocht. Bouquet 4500.ISBN 978-90-360-1214-0, 478 pagina’s. Amsterdam: Harlequin 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Romantiek | Reacties uitgeschakeld voor Overspoeld door hartstocht

Reünie

De jonge Van In

Dood van een docent.

Met het overlijden van Pieter Aspe (1953-2021) leek er ook een einde te komen aan diens boeken over Pieter van In, hoofdinspecteur te Brugge. De populaire reeks misdaadromans bestond in totaal uit 45 boeken, waarvan er een aantal werden verfilmd voor televisie.

Nu hoeft het overlijden van een succesvol schrijver lang niet altijd het einde van de reeks te betekenen. Andere auteurs wagen zich er aan, al dan niet op verzoek van de uitgever. Een en ander is wel een hachelijk avontuur, zo herkenden ooit de lezers hun held De Schaduw niet meer na het plotseling overlijden van Havank. Diens opvolger Terpstra kon de fans, waaronder uw recensent, niet bekoren. Pas jaren later wist Tomas Ross zich dermate in het door Havank gecreëerde sfeertje in te leven, dat er alsnog drie hele mooie Schaduwboeken verschenen.  

Het laatste boek van Aspe betekende ook het definitieve einde van Van In, waardoor het niet mogelijk bleek een andere auteur nieuwe vervolgen te laten schrijven. Dus werd gekozen voor een zogenaamde prequel met avonturen van Van In voordat Aspe diens loopbaan laat beginnen. Aan Jonas Boets de uitdaging om een dergelijk boek te schrijven.

Auteur

Jonas Boets (Wilrijk, 1981) studeerde Germaanse Talen in Antwerpen. Na enkele jaren in het onderwijs stapte hij over naar de Vlaamse televisie. Daarnaast scheef hij een aantal kinderboeken. Na het overlijden van Pieter Aspe kreeg hij toestemming van diens nabestaanden om de boekenreeks voort te zetten. Reünie is het eerste deel.

Tijdens een reünie in het Brugse Sint-Lodewijkscollege wordt één van de leraren, een priester, dood aangetroffen in zijn eigen geschiedenislokaal. Is er sprake van wraak van een misbruikte leerling? Hoofdcommissaris De Kee (ook nu weer knap irritant) denkt dat de zaak snel kan worden opgelost. Zoals zo vaak vindt commissaris Pieter van In deze verklaring wat te kort door de bocht. Samen met zijn onafscheidelijke collega Guido Versavel stort hij zich in het onderzoek. Hierbij blijkt het verleden van de oud-leerlingen cruciaal. Ondertussen vallen er trouwens meer slachtoffers.

Je mag van een nieuwe auteur niet verwachten dat hij de schrijfstijl van zijn voorganger imiteert, wel dat hij de juiste sfeer weet over te brengen. In hoeverre dit gelukt is moeten de Aspekenners maar beoordelen, ik ken helaas de eerste Van In-boeken niet. Dat ik persoonlijk de plot nogal ongeloofwaardig vind is geen ramp, dat is me ook wel eens met een Aspeboek overkomen.

Wat mis ik? Niet het kettingroken, per slot van rekening ben ik zelf daar ook al in de vorige eeuw mee gestopt. Gelukkig drinken de heren nog steeds een Duveltje.

Wel mijn grootste attracties uit het verleden: de vaak hilarische politieke incorrectheid van Van In en de zinderende seksuele spanning tussen Pieter en Hannelore. Hopelijk wordt de laatste snel in een volgende deel binnengebracht. Met de seks uit dit deel is niets mis, maar toch….

Ik geef Jonas Boets graag een herkansing.

Jonas Boets – Reünie. Serie Aspe. ISBN 978-90-223-4001-1, 296 pagina’s, € 22,50. Antwerpen: Uitgeverij Manteau / Standaard Uitgeverij 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Reünie

Twee koffers

Een heilige opdracht

Met de trein door Europa.

Léon Huet, filmdeskundige, heeft zijn beste vriend Daaf verloren. Deze had een laatste wens: het uitstrooien van zijn as in de zee bij Triëst, waar hij de mooiste jaren van zijn leven gekend. Léon gaat deze wens uitvoeren. De roman bestaat gedeeltelijk uit non-fictie, maar er is ook veel fictie. Zo verzint de auteur dat er in het jaar dat het verhaal speelt opnieuw een pandemie heerst, geheimzinniger, angstwekkender dan de vorige vijf jaar terug. Het nieuwe virus tastte het geheugen aan en het kon je tijdsbesef veranderen. Het gevolg was dat weinig vervoermogelijkheden waren. Veel winkels, restaurants en hotels waren dicht. Toch gaat Léon op pad. Hij heeft twee koffers, de een met zijn bagage en de andere met de as van Daaf in zeven voormalige pillenpotten. Het hele traject naar Triëst gaat Léon per trein afleggen. Hij neemt een interrailabonnement waarmee hij vijftien dagen onbeperkt mag reizen. Léon laat zijn reis afhangen van het toeval. Zo reist hij kriskras door Europa: Wiesbaden, Brussel, Parijs, Sète, Karlvy Vary en Venetië.

Auteur

Hein-Anton van der Heijden (1950) is een Nederlandse schrijver en politicoloog. Hij publiceerde korte verhalen in De Gids en De Tweede Ronde. In 2010 verscheen zijn romandebuut De zomer van Godard, in 2013 gevolgd door Winterkwartet en in 2017 door Waar ze was. Zijn vierde roman Reis naar Brabant verscheen in 2022.

De rode draad is natuurlijk het op weg zijn naar Triëst . De reis wordt prima beschreven, het is een interessant en boeiend reisverhaal. De schrijver heeft echter de gewoonte om zijn verhaal regelmatig te onderbreken en dan lang uit te wijden over allerlei onderwerpen. Soms interessant, maar vaak ook wat langdradig. Een voorbeeld van een wel heel saai stuk is het gedeelte over de koffer die zich niet laat openen. Hij probeert de cijfercode te ontdekken. De schrijver besteedt hier maar liefst zeven pagina’s aan.

Het opmerkelijkste hoofdstuk is zonder twijfel dat waarin de hoofdpersoon Brussel bezoekt. Na een bijna-ramp in een kerncentrale heeft zich in België een revolutie afgespeeld. De verschillende politieke stromingen vonden elkaar in het streven naar een beter milieu en het terugdringen van energiegebruik. In een wereld die alsmaar warmer wordt lijkt niets meer onmogelijk: een groene socialistische revolutie in een bruin kapitalistisch werelddeel. Het nieuwe België wordt gedetailleerd besproken. Een absurde fantasie.

In de meeste hoofdstukken komen herinneringen voor aan zijn vriend Daaf. Meestal gaat het over de verschillen tussen de vrienden. Toch ging het om een hechte vriendschap. Daarom doet Léon al die moeite om de as van David te verstrooien in de zee bij Triëst. Daaf had daar een villa waar hij veel gasten ontving, ook jongens met wie hij de liefde bedreef. Léon vermeldt dat zonder dat hij oordeelt. Zijn vriend had een grote belangstelling voor seksualiteit. Hij had een grote verzameling van soms zeldzame seksboeken. Léon verkoopt deze verzameling aan een antiquair. Van de behoorlijk hoge opbrengst betaalt hij de reis naar Triëst.

De hoofdpersoon is positief over een schoner milieu. Hij heeft een kwart eeuw geleden al besloten niet meer te vliegen. Voor mij geen kerosinedampen meer in de neus en longen, geen volautomatisch glimlachende stewardessen, onhanteerbare plastic messen en vorken en gemagnetroniseerde vliegtuigmaaltijden waaruit elke geur zorgvuldig is weggestraald.

Léon heeft vele reizen met de trein gemaakt. Hij geeft een opsomming van de plaatsen die hij heeft bezocht. Het aankomen in een station in een bekende stad beleeft hij steeds als een belevenis. Van een aantal steden beschrijft hij dat aankomen: Wenen, Avignon, Antwerpen en Karlovy Vary. Zo zegt hij over het aankomen op het Weense Westbahnhof: Direct de stad in. De Mariahilferstrasse met zijn dump stores en chique modewinkels, zijn ouderwetse koffie huizen met hun gordijnen en lambriseringen waar de geest van de dubbelmonarchie nog rondwaart.

Léon is dus op reis naar Triëst. Hij bezoekt talrijke steden die beschreven worden en tussendoor bespreekt hij niet alleen de veranderingen in de maatschappij, maar ook literatuur en film. Zo spreekt hij bladzijden lang over de filmer Godard. Allemaal heel interessant, maar het eigenlijke verhaal over Daaf wordt wel heel vaak onderbroken. Daarom is dit geen roman die je snel achter elkaar uitleest. De schrijfstijl is nogal breedsprakig met veel metaforen, maar de literaire taal is zeer verzorgd.

Een bijzondere roman met een rijke inhoud.

Hein-Anton van der Heijden – Twee koffers. ISBN 978-94-6365-561-3, 255 pagina’s, € 21,50.  Leeuwarden: Uitgeverij Elikser 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Diversen | Reacties uitgeschakeld voor Twee koffers

Egyptisch blauw

Van je vrienden moet je het niet hebben

Een succesvolle onderzoeker en dierenarts is op zoek naar zijn ware aard.

Als Jovanny met een paar vrienden de nachtclub Club Spirit bezoekt maakt hij kennis met een vriendenclub. Het zijn vriendelijke, vrolijke jongeren die volop dansen en zingen. Het meest praat en danst hij met Tiffany. Na deze avond gaat Jovanny regelmatig naar de club. Jovanny werkt in een laboratorium aan een nieuw vaccin tegen hondenziekte. Hij publiceert daarover een artikel dat veel waardering krijgt. Hij krijgt een verhouding met Elsa, een laborante. Zijn grote liefde is echter zijn hond Missy. De vriendenclub van Club Spirit kent wisselende relaties en zit vol intriges.

Auteur

Johnny Bollé is een Vlaamse schrijver. Tot nu toe schreef hij korte verhalen. Zijn verhaal Claustrofobie werd bekroond met de publieksprijs van McroSleutel van Sweek. Egyptisch blauw is zijn thrillerdebuut, dit boek is de heruitgave.

Het verhaal speelt zich af op vele verschillende tijdstippen. Er zijn de nodige terug- en vooruitblikken, een echte verhaallijn ontbreekt. Ook het perspectief wisselt voortdurend. Het boek heeft zeer veel personages. Er wordt voor een thriller wel erg veel gepraat, vooral over relaties. Het slot met een heleboel actie maakt veel goed.

De roman staat vol gebeurtenissen die overbodig lijken en afbreuk doen aan de spanning. Eén voorbeeld. Elsa komt op bezoek en constateert dat er in de tuin van Jovanny planten ontbreken. Spontaan komt het plan om direct naar een tuincentrum te gaan. Uitvoerig wordt stilgestaan bij dit bezoek. Er is zelfs een gesprek met een medewerker over welke planten het geschiktst zijn voor zijn tuin.

Hoofdpersoon Jovanny krijgt een relatie met zijn assistente Elsa. Die relatie is plotseling een feit. Elsa is heel bezitterig. De gevoelens van Jovanny voor Elsa blijven onduidelijk. Opmerkelijk is dat Jovanny het steeds probeert te vermijden met Elsa het bed te delen. Of hij ooit seks met haar heeft, ook als de relatie wat langer duurt, blijft lang onduidelijk.

De mooiste  passages gaan over Jovanny en zijn hond Missy. De omgang met zijn hond is ontroerend beschreven. Schrijven kan Johnny Bollé zeker, dat blijkt onder andere uit deze gedeeltes. Wel moet hij strengere keuzes maken tussen wat echt relevant is in een thriller en wat slechts bijzaak.

Johnny BolléEgyptisch blauw. ISBN 978-94-931-9274-4, 247 pagina’s, € 19. Noordwijkerhout: Uitgeverij LetterRijn 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Egyptisch blauw

De duiker

Een waddenthriller

Onderwatermoord.

In de Waddenzee, die van Nederland tot Denemarken loopt, kun je van alles onder water vinden, en niet alleen scheepswrakken. Zo is de van Terschelling afkomstige Freya in opdracht van de verzekering op zoek naar een onlangs verloren gegane container. Als een soort bijvangst ontdekt de berger een onbekend scheepswrak. Het blijkt de Hanne te zijn,, een kleine vrachtvaarder die in 1950 in een zware storm verging. Bij nadere inspectie blijkt er niet alleen een vermogen aan koper aan boord, maar ook een overleden duiker die met zijn handen was vastgeketend. Wat is daar gebeurd? De Duits-Nederlandse rechercheur Lieven Cupido uit Cuxhaven wordt met het onderzoek belast.

Auteur

Matthijs Deen (Hengelo 1962) is journalist, radiomaker en schrijver. Hij studeerde Nederlands in Groningen. Hij publiceerde inmiddels verschillende boeken, waaronder De Wadden en De grenzeloze rivier. Op uitnodiging begon hij aan een serie Krimi’s die tegelijkertijd in Nederland als in Duitsland worden uitgebracht, de zogenaamde Waddenthrillers. De Volkskant sprak over een nieuw genre als antwoord op de Scandinavische politieromans. De Hollander / Der Holländer was het eerste deel. Dit boek is als Der Taucher in het Duits verschenen.

Cupido’s onderzoek brengt hem naar verschillende Nederlandse en Duitse Waddeneilanden, waaronder Föhr, waar het slachtoffer Jan Matz woonde, en naar Wilhelmshaven, waar diens ex-vrouw en kinderen verblijven.

De originele en complexe plot is te mooi om er ook maar iets van weg te geven. Het is een genot om de eigenzinnige en zwijgzame inspecteur aan het werk te zien. Zijn zachte kant komt bovendrijven in zijn houding ten opzichte van zijn hond Vos, die zelf hem als baas heeft uitgekozen. Hond en baas worden bijna onafscheidelijk. Toevallig komt er een hondenliefhebster op hun pad die heel omzichtig probeert Lieve wat te ontdooien.

Een centraal thema in het boek zijn vader-zoon verhoudingen en ook Lieves herinnering aan de verhouding met zijn eigen vader, een verdronken Texelse visser, speelt een rol.

Een goedgeschreven en spannende thriller met een fraaie plot die je doet uitzien naar het volgende deel in de reeks.

Mathijs Deen – De duiker. Een waddenthriller. ISBN 978-90-213-4115-6, 318 pagina’s, € 20,99. Amsterdam: Alfabet Uitgevers 2023.

Winnaar van de NBD Biblion Gouden Strop 2024, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor De duiker

Een zieke is een oude trui

Hoe is het om ziek te zijn?

Plezierige en minder plezierige gedichten over zieke zaken.

Het lezen van deze gedichten is in eerste instantie een kwestie van wennen. Het gaat om gedichten waarbij nauwelijks sprake is van ritme, metrum en melodie. Het gaat om een apart genre dat wel wordt aangeduid met vrije verzen of Light Verse. Deze term voor ‘plezierdichten’ wordt vaak gebruikt voor vormvaste gedichten waarin juist rijm, metrum en vaste versvormen belangrijk zijn. De dichter gebruikt veelvuldig de sonnetvorm met ingewikkelde varianten als de sonnettenkrans en het sonnettenkruis. De toon en de inhoud zijn over het algemeen nogal nuchter en soms zelfs rauw. De gedichten zijn heel persoonlijk en handelen over ziek zijn, de behandelaars en de reacties van de omgeving op het ziek zijn. Deze informatie laat de lezer zeker niet onberoerd.

Auteur

Jaap Bakker publiceerde eerder de light versebundels Hersenbeletsel en Afslag.I. Verder treft u zijn werk aan in diverse verzamelbundels. In 2020 werd hij 3e bij het Nederlands Kampioenschap Light Verse.

Wat vindt de dichter van zijn gedichten? Hij stelt zich bescheiden op door zich ‘verzenbakker’ te noemen. In het eerste gedicht Opdracht gaat zijn zelfspot wel erg ver:

Voor hem die de canon niet haalde

Jaap Bakker, die druiloor en oen

De dichter die levenslang dwaalde

En verzen schreef, zoet als citroen

Die naar een Nobelprijs niet taalde

Zijn jaren maar zat te verdoen.

De dichter is vaak verbitterd en negatief, bijvoorbeeld over het gebrek aan echt medeleven.:

Als iemand eens wil delen wat hem scheelt

Dan is er toch maar zelden interesse

Wel smoezenvindingrijkheid en -souplesse

De trommelvliezen dekt men af met eelt.

Heel negatief is hij over medicijnen:

Voor alle kwalen heeft de farmacie iets op de planken

Het gaat alleen maar om het geld, ja typisch iets inhaligs

Ze lachen met hun beurzen vol en hun patiënten janken

Dus weg met medicijnen, want ze hebben iets metaligs

Als iemand echt iets slikken moet, dan liever toch iets zaligs?

Het taalgebruik is niet erg verheven, het is rechttoe rechtaan. Soms een beetje grof: het leven is maar kut; mijn gat; zeiker. Hij gebruikt ook lange zelfbedachte woorden: knufjeblunderactivisten; breiniseenzeefziekte; allesseizoenendip. Een opvallend verschijnsel van de gedichten is het veelvuldig gebruik van rijm. De sonnetten vertonen keurige rijmschema’s. Meestal is er sprake van een natuurlijk en passend gebruik van rijm, maar soms is de keuze van de rijmwoorden wat geforceerd, dan is er sprake van rijmdwang. Enkele voorbeelden:

Voor hoofdpijn vaak wat Paracetamol

Bij diarree wat extra Toiletrol

Maar ingeplugd en wel rolt uit mijn hub

Een dagelijkse grap als kwak make-up

Met noodlot wordt er niet gekissebist

Vandaag ben ik niet op mijn okselfrist

De bundel kent zeker ook fraaie gedichten. Het hoogtepunt van de bundel zijn wat mij betreft de vier gedichten over de jaargetijden. Het sterkste van deze gedichtenbundel is de inhoud. Het gaat om een authentieke hartenkreet van een zieke die buiten de samenleving staat en weinig steun ondervindt. Je wordt hier zeker door geraakt.

Een gedichtenbundel met een indrukwekkende inhoud

Jaap Bakker – Een zieke is een oude trui. Plezierige en minder plezierige gedichten over zieke zaken. ISBN 978-94-0363-928-4, 130 pagina’s, € 17,51. Zwolle: Eigen Beheer 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Poëzie | Reacties uitgeschakeld voor Een zieke is een oude trui

De Madurese vriend

Afscheidsbrief aan Djaman

Veertig jaar reizen in vriendschap.

Twee vrienden: één uit Nederland en één uit Indonesië. Ze komen uit twee verschillende vaderlanden. Ooit was de geschiedenis van hun landen samengesmolten, voor de ouders en grootouders van de vrienden betekende dat kolonialisme, onderworpenheid, een strijd om vrijheid, oorlog, wreedheid en uiteindelijk de vrijheid waarom verbeten werd gevochten. ‘Jouw ouders en grootouders zaten er middenin en God weet wie nog meer uit jouw omgeving’ schrijft Kees Ruys in de enige en laatste brief aan de vriend met wie hij veertig jaar optrok. Niet dat ze elkaar vaak zagen, zo eens in de paar jaar trok Ruys naar Indonesië, kwam aan in Surabaya en reisde van daaruit, vijf uur lang, over de Grote Postweg naar de  gewoonste aller badplaatsen Pasit Putih, zonder zijn vriend Djaman, die daar woonde, daarvan vooraf op te hoogte te stellen. Heel ongebruikelijk in dit land, waar gastvrijheid hoog in het vaandel staat. Een gast wordt rijkelijk onthaald, er wordt voor hem gekookt, er wordt een feestmaal aangericht. Bij Djaman was dat niet nodig. Als Kees Ruys bij hem aanklopte wist zijn vriend al dat hij kwam, hij had hem in zijn dromen aan zien komen.

Maar dit keer, wist Ruys, vervuld van diep verdriet en melancholie, zou Djaman hem niet opwachten. Hij was dood. Zijn stiefkleindochter Lastri had Ruys een paar keer een heel summier appje gestuurd, eenmaal met een foto van haar sterk vermagerde grootvader, zijn skelet duwde door zijn huid. Later kwam er via haar telefoon een spraakbericht waarin Djaman zelf vertelde dat hij ziek was en dat hij medicijnen kreeg die al zijn geld opslokten. Of Kees hem helpen kon. De onrust had sinds die tijd bezit van Kees Ruys genomen, want ze belden nooit met elkaar. Hij besloot Djaman te gaan opzoeken. Ze hadden als vrienden nooit veel woorden nodig gehad. Citaat: ‘Kan een omgang ‘vriendschap’ heten als je nauwelijks praat, elkaar ontziet, alleen maar naast elkaar voortstapt, jaar in jaar uit, als twintigers, dertigers, veertigers, vijftigers, ja zelfs als prille zestigers, twee stramme lijven in een houten dans?’

Ja dat kan, dat kunnen alleen twee mannen in een diepgevoelde mannenvriendschap die geen discussies nodig heeft. ‘En hoewel ik opgroeide in een cultuur waar openhartigheid de norm is, veins en draai ook ik er om de lieve vrede graag op los. Wat dat betreft zouden we allebei met speels gemak in een Javaanse hofhouding mee kunnen draaien.’ Terwijl Kees Ruys zijn reis maakt naar het huis waar ooit Djaman woonde komen de gebeurtenissen, de dagen die zij gezamenlijk hebben doorgebracht één voor één weer bij hem boven. Als een rituele dans, een afscheidsceremonie voor de oude vriend.

Auteur

Kees Ruys (1955) reisde sinds de jaren zeventig al een keer of twintig naar de Indonesische archipel. Het immense eilandenrijk werd de inspiratiebron voor bijna al zijn boeken. Ruys debuteerde in 1986 met de roman Een afgedragen huid. Daarna volgden verschillende romans en reisverhalen. In de eerste drie delen van De randgebieden beschrijft Ruys zelfstandig te lezen non-fictie verhalen over Indonesië. Dit nieuwste boek is het vierde deel.

Daarnaast scheef Ruys twee biografieën, een over de (Indische) schrijfster Aya Zikken en een over de meester-fluitist en componist Chris Hinze.

De tocht naar Pasit Puteh is geschreven als een liefdevolle brief, een afscheid met pijn en met vreugde in het hart. De schelpenversierder en -verkoper Djaman was voor Ruys een verpersoonlijking van de cultuur van het land waaraan hij zijn hart verpand heeft. In de terugblikken wandel je mee met de vrienden, door de jaren heen. Dit boek lezen is muziek horen én het kabaal van de het verkeer, voedsel proeven, de brandende zon voelen, rusten, samen zwijgen en soms, bijna onmerkbaar, even de wereld aftasten waarin de ander, de vriend, zich bevindt. Voorheen, als hij aankwam, werd er gezwaaid en geroepen: ‘De lange mister is er weer!’ Nu hing er alleen Djamans schim. De vriend was voorgoed verdwenen. De vriendschap van zoveel jaren wordt vereeuwigd in een boek.

Ruys schrijft teder, schitterend, humoristisch. Ontroerend ook heel vaak. Hij schrijft De Stille Kracht nabij. Wat een briljante schrijver. Ik heb nog heel veel in te halen, want ik wil veel van hem lezen.

Kees RuysDe Madurese vriend. ISBN 9-789-493-2149-10, 319 pagina’s, €23,50. Haarlem: In de Knipscheer 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Indonesië | Reacties uitgeschakeld voor De Madurese vriend

Het Babyloniëscript

Mysterieuze teksten op kleitabletten

Nieuwe techniek in oude geschriften.

Professor Kreuzberg heeft belangrijke vondsten gedaan bij opgravingen in Egypte. Het gaat om kleitabletten met teksten die de samenleving voorgoed zouden kunnen veranderen. Het vliegtuig waarin hij terugkeert crasht, maar zijn rundlederen aktetas met de tabletten wordt later gevonden. Rick Daniels en Roberto Sintana hebben de teksten gelezen, maar willen meer weten. Daarom gaan ze naar Libanon voor nader onderzoek. Er zijn echter nog andere belangstellenden. Het vriendenduo wordt achtervolgd en in Libanon ontstaat een kat en muisspel bij het verkrijgen van de volledige informatie.

Auteur

Ricardo J. Heijne (1966) is auteur van avontuurlijke thrillers. Zijn verhalen kenmerken zich door snijdende spanning, afgewisseld met luchtige dialogen en een vleugje romantiek. De boeken bevatten zowel wetenschap als fictie.

Terwijl Daniels en Sintana belangstelling hebben voor de cultureel-historische waarde van de geschriften is er een geheimzinnige groep mensen die geïnteresseerd is in bepaalde technische informatie. Het gaat om een handleiding die zwaartekracht neutraliseert. De Egyptenaren konden met deze techniek enorme stenen verplaatsen. Een groep met de naam ‘De Organisatie’ maakt jacht op de kleitabletten. Zij hebben een meedogenloze huurmoordenaar ingehuurd om Daniels en Sintana uit te schakelen en de geschriften te bemachtigen.

Het verhaal wordt vanuit twee perspectieven verteld. Het gaat om twee partijen die beide hun verhaal vertellen. Namens ‘De Organisatie’ hebben we te maken met Heinrich Kummel, meestal optredend onder de naam Vaslov. De andere leden van deze anonieme organisatie worden aangeduid met hun functie: De Secretaresse, De Stille, De Edelman, De Opruimer. Er worden steeds hoofdletters gebruikt. Waar De Organisatie werkelijk voor staat blijft onduidelijk. Dat is jammer. Om hun doel te bereiken zijn ze keihard en gaan ze letterlijk over lijken.

De thriller bestaat voornamelijk uit fictie. Maar de schrijver heeft duidelijk zijn best gedaan om de situatie in Egypte en Libanon zo feitelijk mogelijk te vertellen. Er is veel studie verricht naar de cultuur, de opgravingen en de Egyptische mythologie. Dat maakt het boek niet alleen een spannende thriller vol actie en geweld, maar ook ‘gewoon’ interessant om te lezen.

Ricardo J. Heijne – Het Babyloniëscript. ISBN 978-94-6449-882-0, 284 pagina’s, € 19,95. Prinsenbeek: Davey Jones Publishing 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Het Babyloniëscript