LeesKost | Koster's Bijzondere Boekensite

De geur van Kardemom

Geplaatst op 16 juni 2023 door Piet Windhorst

Een opdracht met hindernissen

Historische roman.

Het verhaal speelt zich af in het jaar 1729. De locaties zijn een molen in Amsterdam en de haven en pakhuizen in Hoorn. De roman heeft verscheidene verhaallijnen waarin het gaat om avontuur, moord, handel, liefde, ziekte en standsverschil. Het verhaal begint met de broers Ties en Allard Torrento die een pakje moeten vervoeren naar Hoorn. Ze reizen per paard. Als ze het pakje willen afgeven belanden ze in een gevecht waarin gemoord wordt. De schout Roodzand verdenkt hen en zet ze gevangen.

Auteur

Mirne Rooijakker (1959) schrijft vanaf jonge leeftijd dagboeken en verhalen. Zij woont al jaren in de Amsterdamse Baarsjes, de buurt die werd vernoemd naar de herberg De Drie Baarsjes die er ooit stond. Deze herberg komt ook voor in deze historische roman. Na diverse functies bij een wetenschappelijke uitgeverij schreef Rooijakker nu haar eerste roman, waarvoor ze grondig onderzoek verrichtte.

In Hoorn is er met het gezin Praalder het een en ander mis. De zeer strenge vader Lucas verbiedt zijn dochter Pernilla te trouwen met haar geliefde Jacob Leeflang omdat hij niet kapitaalkrachtig genoeg voor zijn dochter is. Leeflang neemt daar geen genoegen mee. Lucas is handelaar en heeft te maken met de VOC. Hij handelt in kruiden die afkomstig zijn uit Nederlands Indië. Een van de kruiden is het in de titel genoemde Kardemom.

Het spannendste gedeelte gaat over de al genoemde moord. De schout is een speurder die niet snel opgeeft. Wel gaat hij er snel toe over om onschuldigen te arresteren.

Een andere belangrijke verhaallijn is die van het Amsterdamse molenaarsgezin. De spaarzame inkomsten komen van drie kanten. De zoons bedienen de molen, de moeder en de dochters hebben een soort wasserij en de vader is timmerman. Als moeder Marrigje haar been breekt ontstaat een moeilijke situatie. Het is interessant te zien hoe zij in die tijd behandeld wordt. Er is geen geld voor een dokter, daarom komt vroedmeester Bakens te hulp. Grote zorgen heeft het gezin ook over het wegblijven van Ties en Allard.

De roman behandelt dus vele problemen die allemaal om een oplossing vragen. De stijl is vrij simpel. Het is daarom een prettig leesbaar boek. Het slot is wel wat zoet.

Een goed gedocumenteerde historische roman met verrassende ontwikkelingen.

Mirne Rooijakker – De geur van Kardemom. ISBN 978-94-6365-520-0, 257 pagina’s, € 22,50. Leeuwarden: Uitgeverij Elikser 2023.

Helaas konden wij geen foto van de auteur achterhalen.

Geplaatst in Alle Boeken, Fictie, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld

De kuil

Geplaatst op 15 juni 2023 door Suzanna Esther

Spookhuis in het bos

Een beklemmende hinderlaag.

Wanneer Huub uit een erfenis een herenhuis met een stuk grond krijgt toebedeeld, maken hij en zijn vrouw Sara een nieuwe start. Sinds de dood van hun zoon Ruben – zes jaar eerder – heeft kunstschilder Sara niet meer geschilderd. Wanneer zij bij een poel in het bos geheimzinnige runentekens op bomen ontdekt en op zolder dagboeken in een vreemde taal vindt, raakt ze verstrikt in een samenspel van de realiteit, haar psychotische fantasieën en de magie van het geestenrijk.

Auteur

Erik Kriek (Amsterdam 1966) is een Nederlands illustrator, ontwerper en striptekenaar, wiens werk een retro uitstraling en grote affiniteit met Americana vertoont. Tussen 1986 en 1991 studeerde hij aan de Gerrit Rietveld Academie en daarna ging hij aan de slag als freelance tekenaar. Tot zijn grafische invloeden behoren Amerikaanse tekenaars als Daniel Clowes, Will Eisner, Charles Burns, Jeff Smith en Chris Ware, maar ook de klassieke horrorstrips van EC Comics uit de jaren 1940. Verder bewondert hij het werk van Nederlandse tekenaars als Peter Pontiac, Typex en Peter van Dongen.

In stripkringen raakte Kriek bekend met zijn tekstloze superheldenparodie Gutsman (1994). Deze strip verkreeg dankzij zijn absurde, zelfreflexieve en volwassen humor een cultstatus. Op dezelfde manier bedacht hij de spin-off Little Andy Roid (2000) over een androïde robot. Een groter publiek bereikte Kriek met zijn serieuzere grafische romans, waaronder zijn verzameling Lovecraft-bewerkingen Het Onzienbare (2012), zijn grafische bewerkingen van Amerikaanse murder ballads In the Pines (2016) en de epische Vikingsaga De Balling (2019). Aangezien veel van zijn werk geen gebruik maakt van dialogen vond Kriek al snel wereldwijd succes.

In een rauwe krachtige tekenstijl roept Kriek een unheimische sfeer op die vanaf de eerste pagina’s een verwachting schept. Het inzoomeffect en de helicopterview van de tekeningen in hoogstens vier matte kleuren creëert een spanningsveld dat tot het einde in stand blijft. De flashbacks van het hoofdpersonage Sara zijn in zwart-wit uitgevoerd, al is dat niet overal consequent doorgevoerd; het zorgt voor een zekere verwarring. Het verhaal draait om het ondraaglijk verlies van een kind dat tot een zekere waanzin leidt. Toch weet Kriek het zo te brengen dat je als lezer gaat twijfelen; wat is waar? De personages zijn sterk en geloofwaardig neergezet. Persoonlijk maakte ik me kwaad om het onachtzame gedrag van echtgenoot Huub, waardoor Sara in versneld tempo ‘doordraait’, hetgeen natuurlijk de bedoeling is voor het verhaal.

Als lezer blijf je een beetje geschokt en beduusd achter.

Een volwaardige thriller in beeld.

Erik Kriek – De kuil. ISBN 978-94-93166-69-1, 132 pagina’s, € 29,95. Amsterdam: Scratch Books 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Diversen | Reacties uitgeschakeld

Ingrid Visser

Geplaatst op 12 juni 2023 door Marianne Janssen

Haar topsportleven en haar tragische dood

Eerbetoon en zoektocht naar de waarheid.

Ingrid Visser was een echte topsporter, ze speelde 514 interlands in het nationale volleybalteam, een absoluut record dat geen ander ooit evenaarde. Vijf keer deed ze mee aan het WK, negen keer aan het EK en eenmaal aan de Olympische Spelen, een droom die ze al als jong meisje had. Ooit zó goed worden in haar sport dat ze dát doel zou bereiken.

Ze ging al als jong kind op volleybal en had een absoluut talent voor deze sport. Toen ze ook nog eens meer dan gemiddeld lang werd, ze bereikte – na groeiremmers – de 1.90 meter, was dat een extra pre. En ze was ambitieus, oefende tot ze ‘een ons woog’ om bepaalde grepen en worpen onder de knie te krijgen. Ze wilde niet gewoon goed zijn, ze wilde de allerbeste zijn. En dat werd ze. De sportwereld liep met haar weg. Ze groeide uit van een bleu meiske tot een sociale, vrolijke sporter. Op haar kleding stond nummer 15, later stond daar een streep onder, het teken van de leider. En toch, ondanks haar glanzende carrière, kennen de meeste mensen haar niet als sporter, maar als Ingrid Visser, het meisje dat in 2013, samen met haar vriend Lodewijk Severein, in Murcia in Spanje werd vermoord.

Nadat Ingrid en Lodewijk in Nederland als vermist waren opgegeven – ze gaven geen reactie op hun telefoons, terwijl zij belangrijk nieuws zouden hebben – werd in Spanje een zoekactie gestart. Er begonnen de wildste verhalen de ronde te doen en nadat de lichamen van de twee geliefden waren gevonden in een citroenboomgaard werden die verhalen steeds afschuwelijker. Alles wat de Spaanse kranten schreven verscheen ook hier in de pers, details waarover de politie geen enkele mededeling deed, maar die hier vol sensatie werden opgedist alsof het ergste nog niet genoeg was.

Auteur

Willem Held (1963) was ooit sportleraar en volleybalde jarenlang in de eredivisie. Begin jaren negentig stapte hij over op de journalistiek en kwam terecht op de sportredactie van De Telegraaf. Daar schrijft hij vooral over tennis, atletiek, volleybal en schaatsen. Sinds 1992 woonde hij nagenoeg alle Olympische Spelen als verslaggever bij. Samen met Willem Held schreef hij in 2012 Sportief met diabetes.

Held vond dat het tijd werd de zaak eens van sensationele franje te ontdoen. Als mede-volleyballer wilde hij de absolute sportvrouw Ingrid Visser eren, maar ook het verhaal vertellen van haar leven en toekomstverwachtingen. Visser was eerder getrouwd en hing nog halverwege haar scheiding die nooit officieel werd uitgesproken, maar met Lodewijk Severein hoopte ze oud te worden en kinderen te krijgen. Het groeiremmende middel dat ze als jonge tiener kreeg maakte een zwangerschap problematisch, ze zocht andere wegen Toen zij en Lo naar Spanje gingen, zou ze in Murcia ook een echo krijgen, ze was nét zwanger tot hun beider vreugd.

Willem Held interviewde haar vriendinnen, medesporters, trainers, haar broer Yoeri, hij kreeg van Ingrids moeder Patsy Visser dagboeken en plakboeken te lezen, en vroeg 34 mensen het hemd van het lijf om een vinger te krijgen achter de dramatische gebeurtenissen in Spanje. Indrukwekkend. Hij heeft met dit boek eindelijk de waarheid boven tafel gekregen en Ingrid Visser de eer gegeven die haar toekomt. Dit is een boek dat klinkt als een klok, ook heel boeiend voor mensen die niet erg sport-gericht zijn. Want niet alleen de punten tellen, de mens speelt de boventoon.

Willem Held – Ingrid Visser, haar sportleven en haar tragische dood. ISBN9-789-048-8655-43, 302 pagina’s, €22,99. Amsterdam: Uitgeverij Inside 2023.

Geplaatst in Geen categorie | Reacties uitgeschakeld

Waarheidsliefde en biefstuk

Geplaatst op 10 juni 2023 door Piet Windhorst

Essays over lezen en schrijven

Jus blijft jus.

Deze bundel bevat 74 essays die Arnon Grunberg tussen 1998 en 2022 over literatuur heeft geschreven. Uitgesloten zijn stukken die over de Tweede Wereldoorlog gaan. Ook essays over maatschappelijke en filosofische kwesties werden niet opgenomen. In deze bundel komen schrijvers voor met wie Grunberg zich vijfentwintig jaar lang heeft beziggehouden. In enkele gevallen zou hij willen spreken van Wahlverwandtschaften. De teksten zijn geen recensies, maar hij verhoudt zich wel kritisch tot de schrijvers. Dat betekent dat hij hen serieus neemt. Grunberg besprak ook buitenlandse schrijvers, zoals Heine, Bellow, Roth, Babel, Schitzler en Proust. Daarnaast worden talrijke Nederlandse auteurs besproken.

Auteur

Arnon Grunberg (1971) is een belangrijke Nederlandse schrijver, essayist en columnist met vele publicaties op zijn naam in diverse kranten en weekbladen. Hij woont het meest in New York. In 1994 verscheen zijn debuut Blauwe maandagen (Anton Wachterprijs), gevolgd door romans zoals Figuranten, Fantoompijn (AKO-literatuurprijs), De asielzoeker (AKO-literatuurprijs) en Tirza (Libris Literatuurprijs). In 2009 kreeg hij de Constantijn Huygensprijs voor zijn hele oeuvre.

Voor Proust heeft Grunberg veel bewondering. Hij beoordeelt de roman Op zoek naar de verloren tijd zelfs als het beste boek van de twintigste eeuw. Zijn essay daarover is in een fraaie stijl geschreven, puur literatuur. Een voorbeeldzin: Die verloren tijd begrijp ik dan ook vooral als genot dat niet tot stand kwam, wel werd gezaaid, maar nooit heeft gebloeid, uitgerukt door herfststormen, verdroogd in de zomer, gestorven tijdens nachtvorst in mei.

Veel lovende woorden heeft hij voor Multatuli. Diens politieke opvattingen zouden hem nu in het rechtse kamp plaatsen. Bijvoorbeeld met zijn bezwaren tegen het parlementarisme en de grondwet. De Tweede Kamer noemde hij een verrot lichaam. Grunberg stelt: Wat de hedendaagse lezer allicht doet denken aan een bepaalde politicus, en het rechtsextremisme an sich.

Bijzonder is dat hij aandacht besteedt aan de 19^e-eeuwse schrijver Piet Paaltjens. De aanleiding is een gebeurtenis uit zijn jeugd. Grunberg zat op het Vossius Gymnasium. Nadat hij een keer uit de klas werd gestuurd, moest hij als straf het gedicht ‘Aan Rika’ uit zijn hoofd leren en het de volgende dag voordragen. Hij vond de bundel Snikken en grimlachjes in de boekenkast van zijn vader. Zijn kennismaking met Piet Paaltjens was voor hem een geweldige ontdekking.

Over Elsschot oordeelt Grunberg verschillend. Terwijl hij zeer lovend is over Boorman uit Lijmen/Het Been is hij heel afwijzend over Laarmans in Kaas. Deze novelle is volgens hem een tragedie, maar hij mist elke dramatiek: geen seks, een man zonder driften. Inderdaad Laarmans is een saaie, uiterst burgerlijke man. Elsschot heeft deze figuur meesterlijk beschreven. Volgens Grunberg zou Laarmans terwijl hij een kaaswinkel betreedt zich moeten verlustigen aan de winkelmeisjes. Dostojewski had Laarmans een van beide winkeljuffrouwen laten verkrachten en doden. Een onbegrijpelijke opmerking.

In het hoofdstuk Jus blijft jus, Marieke Lucas Rijneveld, Gerard Reve, een Nederlandse traditie constateert Grunberg dat in bepaalde Nederlandse boeken van bijvoorbeeld Reve, Siebelink, Wolkers, ’t Hart en Rijneveld sprake is van een benepen sfeer en benauwde kleinburgerlijkheid. In De Avonden van Gerard Reve zegt hoofdpersoon Frits Deze jus is verrukkelijk, want hij is lekker vet. In de roman van Rijneveld De avond is ongemak wordt gezegd Geef de jus eens door. Moeder reikt de kom aan. Het oortje is ervan af. In de jus drijven de vetbolletjes. Dan is er nog de gereformeerde god die als een gigantische schaduw boven deze romans hangt. Volgens Grunberg is dit typisch Nederlands. Is dat erg?

Grunberg stelde een omvangrijke en veelzijdige bundel met essays samen. Zijn kijk op de literatuur is nogal eigenzinnig. Maar de essays zijn nooit oppervlakkig Hij werkt grondig en zorgt altijd voor goede argumenten en zijn stijl is zeer verzorgd.

Een veelzijdige visie op de literatuur.

Arnon Grunberg – Waarheidsliefde en biefstuk. Essays over lezen en schrijven. ISBN 978-90-388-1245-8, 568 pagina’s, € 29,99. Amsterdam: Nijgh & Van Ditmar 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Literatuur | Reacties uitgeschakeld

Kroniek van een dorpsjongen

Geplaatst op 8 juni 2023 door Adrianus

Een levensverhaal

Meer dan louter erotiek.

Deze roman vertelt het leven van de ik-persoon, Frederik Brocard, opgegroeid in een zwaar gereformeerd milieu in een voormalig vissersdorp. Het begint met een kort verblijf op de bewaarschool en eindigt als krasse knar, die zich bezighoudt met vrijwilligerswerk. Hij beschrijft de buurt waarin hij opgroeide en zijn verblijf op de lagere school. Later zou hij jarenlang in Frankrijk verblijven. Alles wat hij interessant genoeg vindt om te vertellen komt aan de orde.

Auteur

Pieter Wouter Broekharst (Maassluis, 1943) schreef en publiceerde met wisselend succes al vanaf zijn jeugd gedichten, korte verhalen en andere teksten. Na werkzaam te zijn geweest in chemische laboratoria rolde hij op 58jarige leeftijd de zorg in. Op 65-jarige leeftijd volgde hij de opleiding verpleegkunde die resulteerde in zijn debuutroman SCHIZONIA (2018), gebaseerd op mensen met een mentale stoornis. Ondanks zijn gevorderde leeftijd werkt hij nog steeds in de wijkverpleging. ‘Mijn ontspanning is het schrijven van verhalen’. Een aantal van die verhalen is inmiddels gepubliceerd, waaronder deze min of meer autobiografische roman.

Op het omslag van dit boek staat een wulpse blote schoonheid. Betreft het hier een erotische roman? Het boek bevat zeker een aantal aanstekelijk beschreven seksuele passages, niet hoogdravend, maar absoluut niet plat en goed geïntegreerd in het verdere verhaal.

Met uitzondering van de proloog volgt de auteur de hoofdpersoon op de voet. Zijn levensloop wordt in chronologische volgorde beschreven. Zijn verhouding tot familie, vrienden, buren, onderwijzers en geliefden wordt met vlotte pen en lezenswaardig beschreven. Je leeft met Frederik mee. Het begint al op de lagere school bij een aanvaring met juffrouw Knol, een zeer onvriendelijke potentaat, die met behulp van Freddie’s oudere broer terecht met open bloes te kakken werd gezet. Niet geheel tot ongenoegen van het Hoofd der School.

Heel herkenbaar is het stuk over voetballen op straat en de verschillende houding van de diverse politieagenten daartegenover. Datzelfde geldt voor de beschrijving van de jaarlijkse aubade op Koninginnedag.

Ontroerend is het stuk over zijn opa en diens dood. Ook vriendjes en kwajongensstreken worden vlot beschreven. Tijdens een ‘leuke en gezellige zomer’ krijgt hij als twaalfjarige zijn eerste seksuele ervaringen met Chrissy. Ze bekijken elkaars lichaam en experimenteren een beetje op een ongedwongen manier.

‘Mag ik jouw piemel eens zien?’ … Nou ben ik niet preuts uitgevallen en dus tilde ik mijn billen omhoog en schoof mijn onderbroek naar beneden tot ik met mijn blote billen in het gras zat…’Tjeetje, wat een leuk slingereslangetje. Mag ik hem even vasthouden?’ Zonder mijn antwoord af te wachten sloot ze haar warme hand om mijn piemel, waarvan de recentelijk aangevangen groei doorzette.

Freddie beschrijft hoe hij op een gegeven moment enigszins tegen wil en dank werd ontmaagd door mijn oud-klasgenote Truussie. Met Rian kreeg hij ‘lage rugpijn’ en de smaak te pakken. Helaas kreeg het kind opeens een vlaag van ‘fanatieke religieuze verstandsverbijstering’. Toen kwam Lina, totdat Haar moeder een einde aan de relatie maakte.

Het begint op een schelmenroman te lijken als Freddie bij een vriend gaat logeren en daar zowel diens zusje ontmaagdt als hun moeder bevredigt. De inmiddels verloofde Trussie komt opeens langs voor een beurt en hij gaat zich langzamerhand een onbezoldigde gigolo voelen.

Na enkele mislukte relaties schakelt hij een relatiebureau in, wat verschillende hilarische passages oplevert. Een dame die er wel pap van lust zorgt ervoor dat hij smacht ‘naar wat verzachtende zalf voor mijn murw gebeukte en gesopte geslachtsdeel.’ Ook een ontmoeting met een nimfomane blijft een eenmalige ervaring.

Als hij voor zijn werk in Parijs verblijft wordt hij verliefd op Nathalie, wat helaas tragisch afloopt. Teruggekeerd in Nederland ontmoet hij Lana, die ‘mij door de nasudderende rouw om Nathalie heen hielp. Zij werd de liefde van zijn leven en samen trokken ze naar Parijs, waar ze jarenlang gelukkig waren. Na zijn pensionering – Lana was vlak daarvoor overleden – verhuist hij terig naar zijn geboortedorp. Daar raakt hij bevriend met buurman Bob, een andere vrolijke oude knar en koopt een piano.

Na een hernieuwde ontmoeting met Rian gaan ze samen voor een weekje naar Parijs. Dit is heel ontroerend beschreven.

En dan zijn we aangeland bij het slot van het boek. Freddie besteedt zijn tijd aan vrienden, buren, pianospelen en lezen. Hij is weer thuisgekomen.

Ik heb dit vlotgeschreven en boeiende levensverhaal in één adem uitgelezen. Chapeau!

Pieter Wouter Broekharst – Kroniek van een dorpsjongen. ISBN 978-94-6443-313-5, € 19,95. Maassluis: Eigen beheer 2022.

Geplaatst in Alle Boeken, Autobiografie / memoires, Erotiek | Reacties uitgeschakeld

Met vallen en opstaan

Geplaatst op 7 juni 2023 door Marianne Janssen

Van gewone jongen tot televisierechter

‘De vrede afzoenen hoeft niet. Een wapenstilstand volstaat.’

Burenruzies, overhangende bomen, loslopende katten, het recht van overpad… Er is geen ruzie zo triviaal of mr. Frank Visser heeft de strijdende partijen voor ogen gehad. Maar zoals zijn hoogleraar privaatrecht ooit verwoordde: Het enige wat belangrijk is, is wat de Hoge Raad ervan vindt, de rest is appelepap. Een handleiding voor het leven die mr. Visser als televisierechter altijd is blijven hanteren. En hij heeft wat zaken voorbij zien gaan! In zijn autobiografie kijkt hij terug op zijn hele leven. Niet omdat hij ermee uitscheidt, maar omdat hij zeventig is geworden, een leeftijd om terug te kijken.

Frank Visser verhaalt over zijn jeugd en de jaren die volgen. Hij start typerend voor die tijd. Het was 1957, hij was zes jaar oud. Hij liep met zijn zusje Monique naar huis, vader lag in het ziekenhuis. De werkster opende de deur. ‘Jullie vader is dood,’ zei ze. Mijn zusje begon te huilen. Ik niet. Het rook heel sterk naar zuurkool. Die middag moesten we weer gewoon naar school. De werkster bracht ons weg en vertelde de juf het nieuws. Die keek mij even aan en zei: ‘Ga maar gauw op je plaats zitten.’ Dat was het. De nuchtere jaren vijftig. Toen de kleine Frank bij de overburen de gevolgen van vaders overlijden besprak, zei hij: Gelukkig heeft mijn oudste broer Hans net zijn rijbewijs gehaald. Anders waren we helemaal de pineut geweest. En daarna ging het leven weer verder, ze waren armer dat wel, maar ze redden het. En zo verhaalt de jongen verder. Hij gaat naar school, zijn moeder runt een café, ze verhuizen, hij doet toelatingsexamen voor de hbs en zakt, het jaar erop lukt het wel. De gemeente verstrekte hem gratis schoolboeken. Frank wordt met vallen en opstaan groot en gaat in 1973 rechten studeren. In die tijd ontmoet hij Margot, het meisje dat zijn vrouw wordt. Ze krijgen samen twee dochters.

Auteur

Frank Visser (1951) studeerde rechten. Hij schreef als eerste boek De verdachte zakenman. Hij was officier van Justitie en kantonrechter en niet te vergeten, sinds ruim 25 jaar, televisierechter en schrijver. Na De rijdende rechter stapte hij in 2015 van de KRO-NCRV over naar de commerciële zender SBS 6. Daar maakte hij verschillende variaties op de rechter-programma’s. Hij blijft dit doen, aldus Visser, zolang de omroep hem wil houden.

Wie een leven van zeventig jaar beschrijft moet ontzettend veel overslaan. Maar aangezien ‘wij’ en ‘iedereen’ hem kent als De Rijdende Rechter maken wij ook even die sprong. In 1995 werd hij benaderd door twee ‘heren van de televisie’. Ze hadden hem al eens bij Sonja Barend gezien toen hij kwam praten over zijn boek en kennelijk was hij tv-geniek en kon hij goed over rechtspraak praten. Visser werkte als kantonrechter in die tijd. Hij bedacht een format en een naam voor het programma en iedereen was verheugd. Zo zouden ze het gaan doen. Het was heel even wennen, want de eerste zaak werd nooit uitgezonden: televisiefiguur ben je niet vanzelf, maar hij leerde al doende snel. De rest is de geschiedenis die wij steeds op de beeldbuis zagen. Toen mr. Frank Visser de een-miljoen kijkers haalde ontving hij thuis een bos bloemen.

Dit boek staat vol anekdotes. Maar het is bepaald niet zo dat Visser van de ene grap in de volgende stapt alsof zijn leven één groot feest is. Hij is heel openhartig over het leed dat zijn vrouw Margot, hem en hun beide dochters trof, toen bij Margot de ziekte van Alzheimer werd geconstateerd. Margot bleef thuis tot zij aan het zwerven sloeg. Toen werd zijn liefste opgenomen.

Een warmhartig, warmbloedig, sympathiek en boeiend boek. Heerlijk om te lezen. Ik had graag veel meer situaties uit Vissers praktijk als voorbeeld willen vermelden.

Koop het boek en lees het zelf. U zult er heerlijk in weg kunnen duiken.

Frank Visser – Met vallen en opstaan. ISBN 9-789-463-82270-1, 269 pagina’s. € 21,99. Amsterdam: Uitgeverij Balans 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Diversen | Reacties uitgeschakeld

Wij gáán winnen

Geplaatst op 5 juni 2023 door Adrianus

De fascinerende weg van Feyenoord naar het kampioenschap van 2023, de spelers, de trainers, de iconen, de supporters

Nagenieten.

De titel van dit boek is ontleend aan het Feyenoordlied* dat de inmiddels legendarische Rotterdamse zanger en tekstdichter Cock van der Palm (1936-2004) in 1992 maakte en vertolkte. Het nummer wordt bij elke wedstrijd van Feyenoord in de Kuip gedraaid en meegezongen. Cocks kleindochter, de zangeres Rachel Kramer (1986) mocht het lied enkele keren vertolken voor en met Het Legioen.

Het boek informeert de lezer over de weg van Feyenoord naar het onlangs behaalde landskampioenschap betaald voetbal sinds de komst van coach Arne Slot. De ondertitel dekt zeker de inhoud. Het bevat bovendien veel leuke en nuttige achtergrondinformatie en weetjes. Bijvoorbeeld over de partners van de Mexicaanse topscorer Santiago Giménez, actrice Fer Serrano en van de Slowaakse centrale verdediger Dávid Hancko de voormalige toptennisster Kristýna Plíšková.

Op het cover treffen er kleine portretfoto’s aan van Arne Slot, Mats Wieffer, Orkun Kökçü en Lutsharel Geertruida. Zij en met hen vele anderen hebben een groot aandeel in het behaalde succes.

Auteurs

Bart Vlietstra (1978) is freelance voetbaljournalist bij de Volkskrant en The Guardian. Hij fietst naar de thuiswedstrijden van Feyenoord.

Willem Vissers (1964) is voetbaljournalist bij de Volkskrant. Hij schreef onder meer de biografie van Piet de Visser. Feyenoord zit altijd in zijn hart.

Bij de spelers is er niet alleen aandacht voor de huidige eerste elftalspelers en reserves, maar ook voor bijvoorbeeld de vertrokken vorige aanvoerder Jens Toornstra, de voormalige topscorer Cyriel Dessers en het kind van de club Tyrell Malacia. Voor levende en onlangs overleden iconen is een plaats ingeruimd: Wim Jansen, Rinus Israel, Cor van der Gijp, good old Jan Boskamp en natuurlijk Willem van Hanegem. Ook voor technisch directeur Frank Arnesen, die moest afhaken om gezondheidsredenen, is een plaatsje ingeruimd. Hij trok Slot aan. Ook Giovanni van Bronckhorst (hij schreef het voorwoord) en Bert van Marwijk ontbreken niet. Leo Beenhakker wel. Deed zijn gedeeltelijke 020-verleden hem de das om? Jammer, want de geboren Rotterdammer Don Leo is altijd goed voor een mooie quote. En enige aandacht voor de legendarische Lee Towers, altijd present bij een Feyenoordfeest, had ook niet misstaan.

Iedereen zal billijken dat er veel aandacht is voor de succesvolle coach Arne Slot, hoewel hij zelf als eerste toegeeft dat succes vele vaders kent. Aan hem zijn dan ook drie hoofdstukken gewijd. In 2023 wordt het begrip ‘de Arne Slotfase’ gedeponeerd. FC Utrecht, FC Groningen, PSV, AZ, nog eens FC Groningen, Sjachtar Donetsk en Ajax moeten lijdzaam toezien hoe Feyenoord na de 86^ste minuut met één of meerdere treffers er alsnog een remise of zege uitsleept.

Het Slotgedicht op de laatste pagina voegt niets toe. Ik had het niet opgenomen.

Een aantal mooie foto’s had dit fijne boek nóg meer een collectors item kunnen maken. Maar nu we weten dat Slot blijft kan er misschien aan een uitgebreide, geïllustreerde tweede druk worden gewerkt?

Een must voor Rotterdamse en andere voetballiefhebbers.

Bart Vlietstra & Willem Vissers – Wij gáán winnen. De fascinerende weg van Feyenoord naar het kampioenschap van 2023, de spelers, de trainers, de iconen, de supporters. ISBN 978-90-488=7091-2, 336 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Uitgeverij Inside 2023.

*De volledige tekst van dit mooie lied treft u in dit boek aan.

Geplaatst in Alle Boeken, Voetbal | Reacties uitgeschakeld

Hoe mijn God veranderde

Geplaatst op 4 juni 2023 door Piet Windhorst

Een reisverslag

Terugblik op 50 jaar theologiegeschiedenis.

Voor veel theologen is het de gewoonte dat ze aan het eind van hun academische carrière terugblikken. Vaak hebben ze hun geloof losgelaten. Dat geldt zeker niet voor Martien Brinkman. Hij eindigt zijn boek zelfs met een uiterst positieve verklaring over zijn geloof. Brinkman kan terugkijken op een omvangrijk oeuvre. Hij wilde met dit boek zijn pennenvruchten tot een nieuw geheel samenvoegen en verder uitwerken. Op zeer persoonlijke wijze bespreekt hij de meeste theologische kwesties. Een kleine greep van de onderwerpen: beelden van God, Bijbelopvatting, mensbeeld, Jezusbeeld, plaatsbekleding, schepping, de Heilige Geest en de relatie van God en mens.

Auteur

Martien E. Brinkman (1950) is emeritus hoogleraar oecumenische/interculturele theologie aan de VU te Amsterdam. Hij schreef eerder over de God van dichters (Hun God de mijne? en Dicht bij het onuitsprekelijke)en over religieuze kernwoorden (Grote woorden).

Dat Brinkman een persoonlijk boek schreef is onder meer te zien in zijn omgang met zijn leermeester Harry Kuitert. Met uitzondering van de bekende stelling van Kuitert dat alle spreken van Boven van beneden komt, was Brinkman het met diens meeste standpunten niet eens. Toch bleven ze met elkaar in gesprek. Met de stelling van Kuitert dat het geloof in God allemaal op projectie berust, dat het allemaal op menselijke fantasie berust is Brinkman het fundamenteel oneens. Hij zet daar tegenover dat mensen soms ervaringen hebben van transcendentie, van wat hen te boven gaat, ‘alledaags teveel’. Surplus aan geluk of exces aan leed. Velen beschouwen dit als godservaringen.

Brinkman verwerpt het geloof als projectie. Hoe ziet hij zelf het geloof? Hoort het van natura bij de mens? De stelling dat de mens ongeneeslijk religieus is, is niet meer aanvaardbaar. De Utrechtse psychiater-hoogleraar H.C Rümke ging daar wel van uit. Hij stelde dat elk tot volwassenheid gekomen mens gelovig is. Onder geloven verstond hij vertrouwend in het leven staan. Zonder een vorm van vertrouwen valt er volgens hem niet te leven. Het is een proces van zeven stadia. Het gaat niet om denkend of willend tot geloof komen, maar om het psychisch vermogen tot overgave. Zijn theorie werd in brede kring aanvaard, maar zijn stelling dat ongeloof een ontwikkelingsstoornis is, werd door velen verworpen. Brinkman gelooft wel in het geleidelijke groeiproces. Echter in de laatste fase gaat het uiteindelijk om een sprong, een daad van overgave.

Brinkman heeft in dit boek gekozen voor een brede aanpak. Dat is bijvoorbeeld heel duidelijk in het hoofdstuk Van goddelijke komaf, was Jezus mens of god? Hij betrekt daarbij Joodse theologen en bespreekt ook het beeld dat de Koran van Jezus schept, terwijl zijn bespreking van het nieuwtestamentische debat over de overeenkomst tussen Vader en Zoon en de conclusies van Chaledon al meer dan genoeg zou moeten zijn. Ook wijst Brinkman op de overeenkomst van Jezus met de hindoeïstische Avatara en de boeddhistische bodhisattva-figuur. Interessant, maar wel wat te veel van het goede.

Een apart hoofdstuk wijdt Brinkman aan het plaatsvervangend lijden van Christus. Ook in dit hoofdstuk is weer gekozen voor de brede aanpak. Hij kijkt onder andere naar het boeddhisme en het hindoeïsme. Bij deze religies komen de daden van de mens ‘als een boemerang op zijn eigen hoofd terug’. De mens is ten volle verantwoordelijk voor zijn daden. Ook Kant zag overname van schuld als een miskenning van iemands verantwoordelijkheid. Brinkman citeert ook Marsman en Vestdijk. De laatste zegt: ‘Dat Cristus voor ons heil gestorven zou zijn, vinden wij vernederend’. Brinkman wijst ook op Paulus. Hij wees op de heilzame werking van de existentiële deelname aan Jezus’ kruis en opstanding in doop en avondmaal. Plaatsbekleding betekent dan bevrijding. We worden bevrijd van de loden last van het verleden. Er is dan de mogelijkheid van een nieuw begin.

In de Epiloog laat Brinkman duidelijk zien hoe zijn eigen godsbeeld veranderde. De God van zijn jeugd was een deterministische God, een soort meester Albedil die alles bedisselt en die in alles de hand heeft. Deze God beslist naar believen tot in details over alles wat er op aarde geschiedt en daarbij onze vrijheid en verantwoordelijkheid aan de kant schuift. Het gevolg is dat God van alles wat misgaat de schuld krijgt. Zelf gebruikt hij het beeld van de ouderlijke zorg voor volwassen kinderen. Die kinderen gaan hun eigen gang, hebben hun eigen verantwoordelijkheid. Toch voelen ze zich ‘gebackt’, geruggensteund door hun ouders. Die kunnen niet voorkomen dat hun kinderen soms ook leed overkomt, maar van hun ouderlijke zorg gaat wel een bemoedigende kracht uit. In het godsgeloof van Brinkman vertrouwt hij zich toe aan een heilzame macht. Dat heeft te maken met het diepe vertrouwen dat niemand valt of hij valt in Gods handen.

Brinkman schreef een indrukwekkend boek, heel persoonlijk maar zeker niet eenzijdig en bovenal positief en moedgevend.

Martien E. Brinkman – Hoe mijn God veranderde. ISBN 978-90-435-3798-8, 269 pagina’s, € 22,99. Utrecht: KokBoekencentrum 2022.

Geplaatst in Alle Boeken, Theologie | Reacties uitgeschakeld

Hamerslag

Geplaatst op 2 juni 2023 door Suzanna Esther

Moord in Haarlem

Verstrengelde levens.

Bart Koppejan is op brute wijze vermoord in zijn designhuis in Haarlem. Politie-inspecteur Daaf Goeman onderzoekt de zaak met zijn opsporingsteam. Al snel wordt duidelijk dat aan Koppejans turbulente geschiedenis en diens promiscue levenswijze meer dan één geheim kleeft. Als er een tweede dode valt is dat de leidraad voor de ontwarring van een complexe kluwen verstrengelde levens.

Auteur

Goos van Nimwegen (1945, pseudoniem) is architect. Hij debuteerde in 2013 met de politieke thriller Bijvangst. Een jaar later verscheen Ouwejongenskrentenbrood, zijn eerste boek met speurder Daaf Goeman in de hoofdrol. Vervolgens schreef hij Vierkantsverhouding en Rechtzetting. Eind 2022 verscheen Hamerslag. In de drie laatste boeken komen dezelfde (gefingeerde) politiemensen van het echt bestaande Haarlemse politiebureau Koudenhorn voor. Ze zijn goed los te lezen.

Het verhaal is geschreven vanuit de verteller met Daaf Goeman als hoofdobservator. Ieder hoofdstuk start met een intro.

Hoe broos zijn goede voornemen op het gebied van eten en drinken waren ervoer Daaf Goeman toen hij, kijkend in zijn koelkast, tot zijn genoegen zag dat de fles van gisteren nog halfvol was en de inkopen van die dag nog wel een paar dagen meekonden.

Van Nimwegen beschrijft de plek waar iets plaatsvindt of waar Goeman zich bevindt, wat hij doet denkt, om vervolgens over te schakelen naar interactie met overige personages. Deze interactie bestaat grotendeels uit lange gesprekken. Het is opvallend dat bijna alle ondervraagden zich al snel details herinneren van jaren terug, terwijl de gemiddelde mens vaak niet weet wat hij/zij een week geleden deed, voelde of at.

De schrijfstijl is zeer taalvaardig. Wel eisen sommige lange zinnen met niet als zodanig aangegeven tangconstructies herleestijd. De soms uit meerdere pagina’s beslaande dialogen vertellen de hoofdzaken van het verhaal. Tijdens het onderzoek stuit Goeman op informatie die wijst dat het motief van beide moorden is terug te leiden naar de hedonistische woongroep De Tuin die Koppejans vader, Ruud Koppejan, had opgericht en leidde.

De plot is goed bedacht, de uitwerking vind ik persoonlijk wel wat statisch door de vele gesprekken vol informatie. In deze dialogen weet de auteur met name vileine vrouwen trefzeker neer te zetten.

Leuk detail: Er is veel aandacht besteed aan de architectuur van gebouwen en Haarlem in het algemeen.

Dit zeer kundig geschreven verhaal met een sterke plot is een aanrader voor liefhebbers van misdaadromans.

Goos van Nimwegen – Hamerslag. ISBN 978-94-646-5456-1, 270 pagina’s, € 19,90. Amsterdam: Brave New Books 2022.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld

Atlas Van Gogh in Brabant

Geplaatst op 31 mei 2023 door Marianne Janssen

Op zoek naar de sporen van de jeugd van de schilder

Ga op vakantie in het Brabantse land.

In het jaar dat het Vermeer is wat de klok slaat zullen de musea die andere beroemde schilders ‘in huis’ hebben, zich wel eens afvragen wat zíj kunnen doen om extra aandacht te genereren. De liefhebbers van Vincent van Gogh gaan naar het Van Goghmuseum. Maar ook de Van Gogh-provincie Noord-Brabant, het Noord-Brabants museum en de conservator van het Van Goghhuis en Van Gogh Brabant staken de koppen bij elkaar. De Van Gogh-beleving in Noord-Brabant kon ook wel eens een flinke ‘boost’ gebruiken, daarvan zou de hele provincie – waar de schilder tenslotte geboren is – een graantje kunnen meepikken. Het resultaat van deze kongsi was de Atlas Van Gogh in Brabant. Een boek dat de lezer-kijker langs onbekende paden in het leven van de schilder leidt. En waarom ook niet. Vincent van Gogh heeft de helft van zijn leven in deze provincie gewoond en er inspiratie opgedaan voor talloze schilderijen en tekeningen. Naast de beroemde zonnebloemen staan tenslotte ook de al even beroemde Aardappeleters en de portretten van Brabantse hardwerkende boeren en landarbeiders voor wie het leven minder zonnig was.

Wie de Atlas openslaat stuit op een getekend routekaartje uit oude tijden. Daarnaast staan in de inhoudsopgave de plaatsnamen: Breda, Zundert, Zevenbergen, Tilburg, Helvoirt, Etten Leur, Nuenen, Eindhoven en Lieshout. Wat hebben die plaatsen met Van Gogh te maken? Wel, in Breda woonde grootvader Vincent van Gogh, hij werkte er als predikant. En daarmee was Breda een bakermat voor de familie Van Gogh. Opa en oma Van Gogh liggen er ook begraven… En zo gaan we van plaats tot plaats, van dorp tot dorp. In Zundert was Vincents vader predikant, zijn tantes woonden er en ga zo maar door. Door heel Noord-Brabant heeft de jonge Vincent zijn voetstappen gezet en gelogeerd. Wie een vakantiedoel zoekt in eigen land én bewondering koestert voor het werk van Vincent van Gogh zou de hele route kunnen gaan volgen. Op vakantie met Van Gogh, is dat niet een prachtig idee? Boek mee en dan aan de hand daarvan de huizen zoeken en de locaties en landschappen waar de jonge Vincent opgroeide en zo zien waardoor de schilder Vincent van Gogh zich liet inspireren.

Auteurs

Helewise Berger (1985) studeerde Art History en Modern Art aan Utrecht University. Zij werkt als conservator 19^de en begin 20^ste -eeuwse kunst van het Noordbrabants Museum.
Ron Dirven (1986) studeerde aan de Academie St. Joost in Breda. Hij is nu conservator bij het Van GoghHuis en Van Gogh Brabant.

Dit is een schitterend boek vol onverwachte zichthoekjes, tekeningen, potloodschetsen, van Gogh-monumenten en kleurprenten. Wie de schilderijen van de meester kent ziet in dit boek de basis van dat werk en proeft de sfeer van een oude tijd die de jonge Van Gogh aan het tekenen bracht. ‘Oom Cent’, zijn peetoom en kunsthandelaar, bezorgt hem, via de schilder Mauve, zijn eerste schilderkist. De jongen is er blij mee: ‘nu zal ik ook aan ’t schilderen tijgen & ik ben er maar blij om dat het daartoe gekomen is.’ Kleine anekdotes, het boek staat er vol mee.

Het boek is niet als reisboek bedoeld. Maar mij lijkt het een heel goede en aangename reisgids voor een kleine provincievakantie. Wie de hele route, genummerd van 1 tot en met 46, afreist per auto, e-bike of fiets, zal zich na afloop gelukkig prijzen: de jonge jaren van Van Gogh kennen geen geheimen mee.

Helewise Berger en Ron Dirven – Atlas Van Gogh in Brabant. ISBN 9-789-462-5853-24.136 pagina’s groot-formaat, kleur. € 29,95. Zwolle: WBOOKS 2023.

Geplaatst in Alle Boeken, Kunst, Reizen | Reacties uitgeschakeld