Buitenlanders en andere Papoea’s

Geplaatst op 10 augustus 2024 door Marianne Janssen

Zwerftocht langs vreemde mensen

Liefde en ontroering, poëzie en geweld.

‘Vreemde vogels’, zo had de titel van deze bundel met korte verhalen ook kunnen zijn. Want waar het ene verhaal trilt van woede, beeft het andere van emotie. Eén ding is zeker, schrijver Rob Verschuren moet het niet hebben van de doorsnee mens, maar vindt de inspiratie voor zijn geschiedenissen in het onalledaagse.

In het langste verhaal, De stem van de roos, komt een stoet vreemde mensen voorbij, de drieënzestig volgelingen van Chokhamela, een beenloze man die zich voortbeweegt op een plank, die mij het meest deed denken aan de vreemde figuren die schilder Jeroen Bosch op het doek wist te zetten. De een is nog vreemder en kleurrijker dan de ander. Landloze boeren, Maliarese hoertjes, filosofen, zigeuners, mannen met rastahaar, vrouwen met slangenogen, vuilnisbeltbewoners uit Vat, exegeten, derwisjen en dansmeisjes. Ziet u het voor zich? Zo’n schilderij van Jeroen Bosch waar je als kijker blijft kijken naar steeds weer nieuwe figuren? Of in dit boek: blijft lezen en voor ogen de vreemde figuren ziet verschijnen? Wat die volgelingen overkomt, is aan de lezer en de schrijver. Maar ook dát is niet alledaags.

Het blijft natuurlijk niet bij dit verhaal. Lees het verhaal van Annabel Clutterbuck in Rumbonen. Annabel was ooit een playmate, nu is ze uitgedijd en haar eetprobleem vult haar leven. Ze wil afvallen, zeker, maar hoe? Er is altijd wel iets te eten in huis. Maar nu gaat ze er werk van maken, ze eet alleen nog op wat zij in huis heeft en daarna is het menens. Tot haar voorraad eten op is vermaakt ze zich met het speuren op internet. Ze gaat de vreselijkste ziektes ter wereld af. Gewoon als amusement. Intussen eet zij, want pas als de rumbonen op zijn kan zij écht gaan lijnen…

Auteur

Rob Verschuren (1953) werkte lange tijd als copywriter in de reclame. Sinds het midden van de jaren tachtig woont hij buitenslands. De laatste vijftien jaar leeft hij, met zijn Vietnamese familie, in Vietnam. Hij is, zoals Salman Rushdie eens zei: een voorbeeld van ‘translated men’, expatschrijvers wier geografische, culturele en linguïstische grensoverschrijding een stempel drukt op hun werk. Verschuren debuteerde in 2018 met de verhalenbundel Stromen die de zee niet vinden. Nadien verschenen nog vier romans. Dit is zijn zesde boek.

Bij een verhalenbundel is het verleidelijk te kiezen welk verhaal je als recensent het mooist vindt. Wat mij betreft is dat De Abrikozenbloesem. Het is het mooiste, liefste, meest verstilde en ontroerendste verhaal uit het boek. Hoe schildert een man zijn geliefde? Ik zou zeggen lees het zelf maar.

Rob Verschuren schrijft mooi zonder een mooischrijver te zijn, een kunst die slechts weinigen beheersen. Voor fijnproevers.

Rob Verschuren – Buitenlanders en andere Papoea’s. ISBN 9-789-493-368-04-0, 138 pagina’s, € 18,50. Haarlem: In de Knipscheer 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Korte verhalen | Reacties uitgeschakeld voor Buitenlanders en andere Papoea’s

De Jutter

Geplaatst op 8 augustus 2024 door Piet Windhorst

Een 19e eeuws familieverhaal

Het leven van Paulus Bosch en zijn familie 1817-1892.

Met behulp van genealogisch en historisch onderzoek heeft Frits Bosch zo veel mogelijk informatie verzameld over zijn familie in de 19e eeuw. Centraal staat Paulus (Pauw) Bosch die leefde van 1816-1892. In zijn jeugd was Pauw al een liefhebber van strandjutterij. Dat deed hij op het strand bij Den Helder. Hij verzamelde vooral bouwmaterialen. Zijn ideaal was om zijn eigen huis te bouwen. Dat gebeurde ook en niet alleen zijn eigen huis. Later kocht hij bouwvallige huizen, knapte ze op en verkocht ze met winst. Naast het gezin van Pauw worden nog talrijke andere familieleden genoemd. Het gaat over hun huwelijken en de talrijke kinderen waarvan velen stierven. Deze opsommingen maken het boek misschien wel wat eentonig.

Auteur

Frits Bosch (1952) studeerde psychologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Als bassist speelde hij in diverse bands. Samen met andere psychologen zette hij een eerstelijnspraktijk op. In 2019 verscheen zijn autobiografische boek Help de psycholoog verzuipt! Hij deed onderzoek naar zijn stamvader Adam Bösch, wat resulteerde in de uitgave van de historische roman De Tromslager. Hij ging verder met zijn stamboomonderzoek met als gevolg een boek over zijn betovergrootvader Paulus Bosch.

Naast het bespreken van de familieleden staan er ook andere verhalen in het boek. Het eerste gaat over Dirk Vooren, een marinier. Die gaat met 300 collega’s op weg naar Java om daar een opstand te onderdrukken. De reis met de Bellona wordt uitvoerig beschreven, evenals de gevechten op Java. Dirk heeft een traumatische ervaring. Ze worden beschoten vanuit een hut en schieten met een kanon terug. De gevolgen: twee doden, de schutter en een zwangere vrouw. Een oude vrouw stormt op Dirk af en steekt hem met een kris. Zij wordt neergeslagen en de kris gaat mee naar Nederland. Het beeld van de dode zwangere vrouw vergeet Dirk nooit.

Dezelfde Dirk gaat ook nog vechten tegen de opstandige Belgen. België wil zich in 1830 van Nederland afscheiden. Koning Willem I besluit tot ingrijpen. Dirk neemt deel aan bloedige gevechten. Hij is niet erg gemotiveerd. Er was geen echte vijand, het was eigenlijk een broederstrijd. En ook nog voor niets, want al snel volgt het besluit dat België onafhankelijk wordt.

Een mooi verhaal is dat van Adam, de oudste zoon van Pauw. Hij monstert aan als  scheepsjongen op de Antonia & Eugenie voor een reis naar Suriname. Aldaar krijgt hij een korte affaire met een Surinaams meisje. Haar moeder was slavin. Ze vertelt dat ze slecht behandeld werd door haar baas. Hij verkrachtte haar regelmatig en sloeg haar. Het schip keert terug zonder Adam. Zijn vader hoort van de autoriteiten dat Adam tijdens de heenreis is overleden. Pauw gaat naar Suriname om te weten te komen wat er precies gebeurd is met zijn zoon. Hij komt achter de volledige waarheid: Tijdens de terugreis uit Suriname kreeg Adam de gele koorts en sloeg tijdens een storm overboord. Het gemis van zijn oudste zoon is Pauw nooit helemaal te boven gekomen.

Kenmerkend voor dit boek zijn fragmenten van officiële publicaties, stukjes van de burgerlijke stand en mededelingen in kranten. Zo staat er in de Surinaamse Courant van 3 oktober 1862: Het heeft zijn Majesteit Onzen geëerbiedigden Koning Behaagd den dag te bepalen waarop de slavernij in de kolonie Suriname voor altijd afgeschaft zal zijn. Op den 1 Julij zijt Gij vrij!

Andere historische feiten worden ook vermeld, zoals de opening van het Noordzeekanaal en de aanleg van de eerste spoorlijnen. Allemaal heel interessant, maar het blijft een wat rommelig geheel van korte fragmenten. De schrijver is er wel in geslaagd een goed tijdsbeeld te geven. Vooral de vele sterfgevallen geven aan dat het een harde tijd was. Pauw kreeg tien kinderen, waarvan er vijf overleden. Ook zijn vrouw stierf. Zo kun je die barre omstandigheden van dichtbij meemaken.

Een boek met een levende geschiedenis.

Frits Bosch – De Jutter. Een 19e eeuws familieverhaal. ISBN 978-90-789-0516-5, 208 pagina’s, € 21,99. Maassluis: Uitgeverij De Brouwerij 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor De Jutter

Het genootschap van puzzelmakers

Geplaatst op 6 augustus 2024 door Marianne Janssen

Kijlekkurrev eiretsym – boek

Onweerstaanbaar debuut.

Het is 1991. Als juffrouw – nooit mevrouw zeggen! – Pippa Allsbrook de deur sluit van het majestueuze landhuis waar ze met de leden van het Genootschap van Puzzelmakers woont, wordt haar aandacht getrokken door een doos die bovenaan de trap in het portiek staat. Ze is 64 jaar oud, heeft in haar woelige leven al heel wat meegemaakt, maar ze heeft nog nooit een hoedendoos gezien die uit zichzelf geluid maakt. Daarom maakt ze de fraaie doos open en kijkt recht in het gezichtje van een prachtige, maar onbedaarlijk huilende baby. Pippa haalt de baby uit zijn kartonnen, met bloemetjesbehang beplakte ‘wieg’ en voelt plotseling dat dit kleine kind het ontbrekende stukje moet zijn van de legpuzzel van haar leven. Het jongetje heet Clayton Quist. Het kind groeit op in het landhuis, te midden van de nogal bejaarde leden van het Genootschap van Puzzelmakers, de slimste mensen van het land. Al de bewoners overstelpen hem met liefde en aandacht en leren hem de kneepjes van hun geslepen vak. Ze zijn legpuzzelkunstenaar, doolhofmeester, codebreker, trivialist, hoofdrekenkundige, queen van de quizzen, houtpuzzelmeester en breinbreker, metaal- en glasbewerkers, woordkunstenaar en raadselmaker en spelmeester. Angela Webster is hun huishoudster, meesteres in koken. En Pippa moedert over Clay terwijl ze haar befaamde kruiswoordpuzzels voor bekende kranten maakt. Clay is gelukkig.

Maar dan komt de dag dat Pippa op 89-jarige leeftijd overlijdt. Clayton Quist, inmiddels 25 jaar oud, heeft dagen aan het bed van zijn geliefde Pippa gezeten. Hij weet dat hij, als hij méér wil horen over zijn afkomst en dat wíl hij!, dat dan nú moet zijn. Maar Pippa vertelt hem niets. Nóg niet. Pas als Clay en zijn huisgenoten na de wake na haar dood in haar kamer komen om daar ieder iets van hun gading te kiezen, ontdekt Clay dat zijn kunstmoeder wel degelijk een antwoord op zijn vraag wil geven. Alleen, en hoe kan het anders, is dat antwoord vervat in puzzels. Clay moet vragen beantwoorden, puzzels oplossen en na elke oplossing verwijst Pippa hem weer door naar de volgende puzzel. Pas als Clay álle puzzels heeft opgelost, zal hij het mysterie van zijn afkomst ontrafeld hebben. En pas dán zal hij begrijpen hoe de wereld in elkaar zit, niet alleen zijn eigen wereld maar ook hoe zijn toekomst eruit ziet als hij de juiste wegen volgt. Een zware opgave, maar Clay besluit de opdracht uit te voeren. Hij hoeft gelukkig niet alleen op reis: een van zijn geliefde huisgenoten, legpuzzelkunstenaar Hector Heywood, heeft een zandloper gemaakt, voor hém en voor alle huisgenoten. In die zandloper zit as, Pippa’s as. Clay krijgt hem bij zijn vertrek. We hebben nog een paar uur uit haar weten te halen, iedereen heeft twintig minuten gekregen, zegt Hector. Clay voelt een energiestoot door zijn lichaam gaan. Hij is niet alleen. Pippa reist op haar eigen bijzondere wijze ook dit keer met hem mee.

Auteur

Samuel Burr studeerde aan de Westminster Film School en werkt nu als schrijver en freelance tv-producent. In zijn vrije tijd doet hij als ‘telefonische vriend’ vrijwilligerswerk voor een liefdadigheidsorganisatie voor ouderen. Hij woont in Londen met zijn partner Tom en kat Muriël. Het Genootschap van Puzzelmakers is zijn debuutroman.

Uiteraard beleeft Clay vele avonturen, waarin hij allerlei bijzondere vraagstukken oplost voor hij het antwoord weet op het ultieme raadsel van zijn afkomst. Hij krijgt het niet cadeau, maar geldt dat niet voor de antwoorden op alle levensvragen?

Dit is een hartveroverend boek, vrolijk, schitterend geschreven, een boek om van te houden, werkelijk prachtig. Wat een geweldig debuut!

Samuel Burr – Het genootschap van puzzelmakers. Vertaald uit het Engels (The Fellowship of Puzzlemakers)door Annemarie de Vries. ISBN 978-90-443-659-2-4, 394 pagina’s, €23,99. Amsterdam: The House of Books 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Fictie | Reacties uitgeschakeld voor Het genootschap van puzzelmakers

Nausikaä

Geplaatst op 5 augustus 2024 door Piet Windhorst

Het  Genootschap van de Roze Bril

Een hoofdinspecteur John Six thriller.

Hoofdinspecteur John Six in Oudenaarde moet de ontvoering van Nausikaä oplossen. Ze is de dochter van de uiterste rechtse politicus Adelbrecht Vleugels. Het is een vreemde ontvoering, want er wordt geen losgeld gevraagd. De ontvoerders spelen literaire spelletjes, die de politie. naar bepaalde plaatsen lokken. Er is ook sprake van Het Genootschap van de Roze Bril. De zeer intelligente en belezen Six probeert met goed speurwerk, samen met zijn assistente Marlies Dewolf, de misdrijven op te lossen. Natuurlijk worden ze tegengewerkt, een bijna klassiek gegeven, door hun chef commissaris Colin Verschaeren.

Auteur

Stefaan Desmet (1961) schreef onder meer over de beleids- en beheerscyclus van de lokale en provinciale besturen. Hij publiceerde eerder al de verhalenbundel Reigers en andere verhalen en de romans De tovenaar van half negen en Wit verdriet, zwart verdriet.

Een origineel element is het spelletje. De politie krijgt briefjes met verwijzingen naar literaire schrijvers. Het gaat hier om de dichter Jote T’Hooft. De politie wordt dan gelokt naar een bepaalde plaats. In het geval van de genoemde dichter is dat Oudenaarde zelf. Andere auteurs die  een rol spelen zijn Hugo Claus, Jef Geeraerts en Cyriel Buysse. Heel toevallig is John Six een zeer belezen literatuurkenner. Pijlsnel weet hij de raadsels op te lossen.

In het hele boek komen kritische opmerkingen tegen ultra rechtse verschijnselen voor. In het begin bezoekt John Six een bijeenkomst waar de politicus Adelbrecht Vleugels een toespraak houdt. Opmerkelijk is zijn slotzin: In tijden van invallende duisternis kan alleen de uil van Minerva redding brengen. Vleugels verwijst hiermee naar een toespraak van de uiterste rechtse Nederlandse politicus Thierry Baudet. Ook vreemdelingenhaat komt naar voren. Op een school wordt door een leerkracht een Marokkaanse leerling in elkaar geslagen. De jongen wordt invalide, maar de leerkracht wordt niet bestraft. Hij wordt zelfs door een groepje leerlingen gehuldigd.

Nausikaä is een roman met veel personages. John Six heeft het moeilijk omdat vrijwel iedereen steeds verschillende leugens vertelt. Sommigen, zoals de stiefmoeder van de verdwenen Nausikaä, worden vele keren verhoord, maar de waarheid komt pas laat aan het licht.

De opbouw van het verhaal zit goed in elkaar. Met zijn intelligente speurwerk komt John Six steeds dichter bij de waarheid. Langzaam wordt ook duidelijk dat de personages in het verleden iets gemeenschappelijks hadden. Door deze opbouw blijft het boek spannend tot het geweldig spannende en zeer onverwachte slot.

Een politieroman zoals hij hoort te zijn.

Stefaan Desmet – Nausikaä. ISBN 978-94-640-7680-6, 258 pagina’s, € 25. Gent: Uitgeverij Partizaan 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Nausikaä

Huizenruil

Geplaatst op 3 augustus 2024 door Marianne Janssen

Het begint met een dode rat

Droomvakantie verandert in nachtmerrie.

Carl en Helene Wester uit Stockholm zijn hard toe aan een rustige vakantie. Carl is bijna dag en nacht bezig met onderhandelingen voor de overname van het bedrijf Stern & Ljung die steeds met nieuwe eisen komen. Het slopende werk doet zijn relatie met Helene geen goed. Helene besluit dat ze niet in een hotel moeten gaan zitten waar Carl veel te eenvoudig door zou kunnen werken, maar dat ze in plaats daarvan van huis zouden moeten ruilen met een stel mensen, Adam en Scarlett Harris, uit Santa Cruz in Florida. Daar hebben ze de beschikking over een eigen zwembad, en op foto’s ziet het huis er heel aantrekkelijk uit. Het komt Adam Harris uitstekend uit tijdelijk in het scherengebied in Stockholm te wonen want hij kan er als kunstenaar een grote tentoonstelling krijgen. Een win-win situatie dus. Maar als Carl en Helene bij het huis in Florida aankomen ziet dat er minder mooi uit dan op de foto’s. Er zitten onverwachte verstopte hoekjes, er staan vuile glazen, en tot overmaat van ramp ontdekt Carl dat er in het zwembad een dode rat drijft. En als er iets is waarvoor hij bang is zijn het wel ratten. Hij stuurt meteen een bericht naar Mirja, zijn secretaresse, met het verzoek of ze direct een hotel voor hen wil boeken in Stockholm. Het huis vóelt niet goed, de sfeer is er onheilspellend, hij wil er wég! Helene sust hem, maar het onbehagen blijft. Carls zakenpartner Ragnar meldt hem tot overmaat van ramp dat de bedrijfsovername stokt.

In Stockholm, de tijdelijke verblijfplaats van Adam en Scarlett, verloopt alles ook niet volgens plan. Adam is de hele dag weg, aan het werk bij de galerie waar hij zijn tentoonstelling inricht. Scarlett ligt in haar eentje bij de steiger te lezen. Voor ze op reis gingen heeft ze een straf dieet gevolgd en ze is eindelijk op haar streefgewicht, maar Adam lijkt het helemaal niet op te merken. Dan wordt ze verrast door haar buurvrouw Silvia, samen met haar vriendelijke maar gestaag drinkende echtgenoot Bernt. Silvia is nogal opdringerig en nieuwsgierig, maar niet onaardig. Als Adam thuiskomt vraagt hij het stel te eten. Aardig, ware het niet dat Scarlett ontdekt dat Silvia thuis een map heeft liggen met gegevens over haar overleden broer. Waar is die vrouw mee bezig? En hoe weten haar buren zo goed de weg in het huis waar ze nu verblijven? Wat worden er voor geheimen verstopt en waar worden zij in betrokken? Ze besluit Adam op te zoeken in de galerie, maar daar is hij helemaal niet, zijn mededeling klopt niet. Waarmee bedriegt hij haar? Ze wordt steeds ongeruster en ook steeds achterdochtiger.

Auteur

Stefan Ahnhem (1966) behoort tot een van de succesvolste Scandinavische misdaadauteurs. Hij is daarnaast scenarioschrijvers. Hij debuteerde in 2014 met Zonder gezicht, het eerste van zes delen van de Fabio Risk-serie. Van deze reeks werden wereldwijd zo’n 2,5 miljoen exemplaren verkocht. Huizenruil is de eerste thriller die hiervan losstaat, een zogenoemde standalone met psychologische trekjes.

Ahnhem schrijft in zijn nawoord dat hij dit verhaal bedacht nadat hij las over een ongeval waarbij een fietser om het leven was gekomen en waarbij de automobilist was doorgereden. Het bleek om broer Scarlett Harris’ broer Tom te gaan. Vijf jaar later hoorde hij dat Adam Harris was opgepakt voor moord in deze zaak. Er school een complot achter Toms dood.

Huizenruil is spannend en fascinerend, ontegenzeggelijk. Het is boeiend en knap opgebouwd. Maar het is ook knap ingewikkeld. De ‘wisseling van wacht’ waarbij je als lezer steeds overspringt van decor en waarin de hoofdpersonen mét hun vragen beschrijven wat zij ondergaan maakt het bepaald niet tot een simpel verhaal. Dat hoeft natuurlijk ook niet, maar het is zaak de aandacht erbij te houden.

Allengs ontspint het verhaal zich tot een vernuftige plot, die pas helemaal op het eind knap ontleed wordt.

Kortom: spannend, maar geen ‘makkie’.

Stefan Ahnhem – Huizenruil. Vertaald uit het Zweeds (Bytet) door Tineke Jorissen – Wedzinga. ISBN 9-789-0443-6384-5, 430 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: The House of Books.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Huizenruil

De flessentrekker

Geplaatst op 1 augustus 2024 door Marianne Janssen

Hebzucht leidt tot misdaad

Het rode goud van de oude wijnen.

De op school weinig populaire Maxim Dupont – te bol, te rozig, te engelachtig –  lijkt een weinig florissante toekomst te wachten. Maar dan, bij toeval, ontdekt de jongen zijn roeping in de fles. Nee, hij gaat niet aan de drank, integendeel: hij wordt wijnhandelaar. En als inkoper van wijnen komt hij erachter dat sommige wijnen er niet zijn om op te drinken, maar om te bewaren, het zijn beleggingsobjecten die met het jaar meer waard worden. Daar kan Maxim niet tegenop met zijn smakelijke, maar niet echt kostbare wijnen. Tenzij hij natuurlijk de hand zou kunnen leggen op oude flessen, van die bestofte zwartgroene flessen die je met de grootste zorgvuldigheid hanteert, bijna als baby’s. Maxim zou graag naam krijgen als handelaar in dergelijk kostbaar rood-goud. Hij begint wijnen te vervalsen, geeft nieuwe wijn een oud etiket. Dat levert hem flink geld op. Maar dan ontmoet hij Claudine, de eigenares van een vooraanstaande wijnhandel. Hij krijgt een affaire met haar. Maar Claudine en Maxim hebben allebei een dubbele agenda.

Ze worden partners in crime en gaan de strijd aan met de grote en heel machtige organisatie Serlus, die met geld strooit en kleine wijnboeren in de tang houdt om maar zoveel mogelijk winst te maken. Dubbele winst, omdat die wijn na het bottelen opeens van naam verandert. Maar Serlus laat niet met zich spotten en hanteert zwaar geschut om tegenstanders de mond te snoeren, desnoods komen daar wapens aan te pas. Niet alleen op laag niveau, maar tot in de hoogste regionen. Het maakt Claudine en Maxim alleen maar vastberadener, al speelt in Maxims hoofd wel het schuldgevoel op: wat zou Claudine denken als ze wist dat ook hij wijn vervalst had?

Auteur

Ilja Gort (1951) is schrijver, wijnboer en presentator. Hij kocht een chateau in Frankrijk en maakt daar zijn wijnen. Dat is de basis voor al zijn boeken, meer of minder autobiografisch en stuk voor stuk het lezen waard. Hij schreef ook De nieuwe Wijnsurvivalgids. Wijnboek voor bierdrinkers. Hij boekstaaft zijn eigen avonturen in Frankrijk en maakt voor de televisie reis/wijnprogramma’s die je als kijker niet kunt zien zonder een mooi gevuld glas in de hand. Naast de boeken over zijn eigen leven schrijft Gort ook avonturenboeken, allemaal met als achtergrond Frankrijk in de ban van de wijn.

Dit boek over wijn-vervalsen is een echte Gort, vrolijk, gezellig, vol onverwachte momenten. Echt een vakantieboek, zeker voor de Frankrijk-vakantiegangers. En toch… ik heb als absolute fan wel eens een betere Gort gelezen. Ik vond dit gegeven grappig, maar de uitwerking soms een tikje ‘over de top’. Duidelijk geschreven op een vervolg, met een eind zonder duidelijk eind.

Een echte Gort, maar met een wat magere afdronk.

Ilja Gort – De flessentrekker. ISBN 9-789-83-34328-0. 249 pagina’s, € 17,99. Amersfoort, Gort Publishers 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Eten en drinken, Fictie | Reacties uitgeschakeld voor De flessentrekker

Het eiland van Anna

Geplaatst op 1 augustus 2024 door Piet Windhorst

De geschiedenis van Schokland

Anna en haar woning.

Het voormalig eiland Schokland bevatte ooit een belangrijke vissershaven. De schrijfster geeft een zeer uitgebreid overzicht van de bewogen geschiedenis. Toen er een einde kwam aan de visserij ontstond er grote werkloosheid en armoede. Daarnaast had het eiland mede door zijn gebrekkige dijken last van overstromingen. De regering besloot in 1859 tot verplichte ontruiming van het eiland. De bewoners kregen een ontruimingsvergoeding van 975,25 gulden. De schrijfster besteedt veel aandacht aan de verhuizingen, het kiezen van een vervangende woonplaats en de integratie van de Schokkers in hun nieuwe omgeving. Deze documentaire roman bevat niet alleen de geschiedenis van Schokland, maar met name het lot van de bewoners. De auteur concentreerde zich op de persoon Anna Diender, haar voorouders en familie.

Auteur

Eva Vriend (1973) is historicus en schrijver. Ze groeide op in de Noordoostpolder. Haar bestseller Het nieuwe land gaat over de sociale ontstaansgeschiedenis van Flevoland. Andere boeken: Eens ging de zee hier te keer, De helpende hand en Het nieuwe land. Twee stonden op de shortlist van de Libris Geschiedenis Prijs en werden ook als tv-serie uitgezonden.

Het eiland van Anna is een rijk boek vol interessante informatie. We zien tevens hoe Vriend bij haar uitgebreide research te werk ging. Geen moeite was haar te veel. De opbouw is nogal rommelig. Zelfs binnen de hoofdstukken schakelt ze veel over naar andere onderwerpen. De eigenlijke geschiedenis wordt heel fragmentarisch weergegeven, maar bevat wel heel bijzondere informatie. Het verhaal van Anna en haar familie neemt veel plaats in en is niet altijd relevant. Ook de schrijfster zelf komt aan het woord met haar persoonlijke verhaal over haar woonplaats en gezin. Gelukkig is het boek geschreven in een prettige, zeer toegankelijke stijl. Door de aansprekende anekdotes is het nooit saai.

Het meest dramatisch is het gedwongen vertrek van de Schokkers in 1858. Een voorbeeld van zo’n vertrek is dat van Johannes en Femme, de ouders van Anna. Zij sloopten hun huis en met een volgeladen vissersboot voeren ze de IJssel op naar Brunnepe bij Kampen. Daar bouwden ze hun huis weer op. Later woonde Anna daar alleen. Uiteindelijk stond ze toe dat het huis werd gesloopt en weer opgebouwd in het Zuiderzeemuseum. Wat een ontluistering dat het daar de functie van toiletgebouw kreeg. Door dit persoonlijke verhaal kan je je goed inleven wat dit gedwongen vertrek voor de mensen betekende.

Het is ook triest te lezen dat de Schokkers bijna nergens welkom waren. Er bestonden veel vooroordelen over hen en ook in die tijd was er al de angst voor het vreemde, het afwijkende. Goed dat er een vergelijking wordt gemaakt met het huidige vluchtelingenprobleem. Veel aandacht is er voor de integratie. Ook dat is dus geen nieuw probleem.

Bijzonder zijn de verhalen over het eiland. Bijvoorbeeld het feit dat de huizen als fundament plakken koemest hadden. Zo’n plak koemest werd schok genoemd. We zien dit woord terug in de naam van het eiland. Opmerkelijk is ook de tweedeling van zo’n klein eiland. In het noorden Emmeloord met een bevolking van katholieke vissers, in het zuiden het plaatsje Ens met een protestante bevolking met weinig vissers. Een afschuwelijk verhaal, wat mij betreft, is dat voor een groot wetenschappelijk onderzoek op een begraafplaats de beenderen van 148 bewoners werden opgegraven. Gelukkig kwamen ze terug. Eén skelet werd apart gehouden voor een rituele herbegrafenis. In het kerkje werd een kerkdienst gehouden, geleid door een dominee en een priester. De Schokkers zijn weer thuis!

Een waardevolle en af en toe indrukwekkende geschiedenis.

Eva Vriend – Het eiland van Anna. ISBN 978-90-450-4585-6, 275 pagina’s, € 16,99. Amsterdam: Atlas Contact 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Cultuur, Geschiedenis | Reacties uitgeschakeld voor Het eiland van Anna

Ranomi

Geplaatst op 30 juli 2024 door Adrianus

Gewonnen, gestreden en bovengekomen

Trip down memory lane.

Jarenlang grossierde Ranomi Kromowidjojo (1990) in internationale zwemtitels, zowel individueel als in estafetteverband. Naast talloze hoogtepunten kende Ranomi’s carrière ook een aantal dieptepunten. In deze openhartige autobiografie doet ze er vrij gedetailleerd verslag van. 

Auteur

Ramoni Kromowidjojo (Sauwerd 1990) is de dochter van een Surinaams-Javaanse vader en een Groningse moeder. Haar oma nam haar als baby reeds mee naar het zwembad. Na afloop van haar zwemcarrière wilde ze graag een boek schrijven en vroeg ze Jasper Boks, een journalist waar ze vertrouwen in had, haar daarbij te helpen. Ik wilde niet de standaard sportbiografie schrijven met een opsomming van sportprestaties, maar de gebeurtenissen op papier zetten die mij gevormd hebben.

Om een en ander correct te kunnen reconstrueren spraken Jasper en Ranomi met de mensen die een belangrijke rol in haar leven of zwemcarrière hebben gespeeld: familie, vrienden, coaches, begeleiders en zwemcollega’s.  

Het verhaal wordt op chronologische volgorde verteld, met één uitzondering. Het boek begint met het hoofdstuk Op de bodem. Zomer 2014. Ranomi zit in een diep dal. Twee jaar na haar drie gouden medailles in Londen die haar leven totaal veranderden. Ze werd opeens een Bekende Nederlander. Daarna verloor de echter haar trainer Jacco Verhaeren en kreeg ze mot met ‘slijmbal’ Joop Alberda, de volleybalcoach die niet gehinderd door kennis van zaken als interim orde op zaken moest stellen bij de zwembond. En nu heeft haar vriend Pieter van den Hoogenband het, voor haar totaal onverwacht, uitgemaakt. Ten einde raad vertrekt ze naar haar ouderlijk huis, waar haar slaapkamer volhangt met prijzen en medailles die ik bij elkaar heb gezwommen. Ik ga op bed liggen. Het voelt alsof ik lig opgebaard in mijn eigen museum.

Het verhaal met hoogte en dieptepunten wordt vrij gedetailleerd verteld. Voor de modale lezer, geen zwemfanaat, soms wel wat te gedetailleerd. Voor mij te veel split- en andere tijden en vergelijkingen met andere toernooien. Leuk dat Ramoni en haar verloofde gevraagd zijn om mee te doen aan tv-spelletjes, maar ik kan daar de relevantie niet van inzien.

Wel interessant vind ik wat je er allemaal voor moet doen en, misschien nog meer, ervoor moet laten om aan de top te komen en te blijven. Tot het laten trekken van verstandkiezen (zodat je er geen last van kunt krijgen als dat niet uitkomt) en het kort knippen van je haar (kan tienden van seconden schelen). Maar zelfs dan, en dat lees je steeds weer, is succes niet gegarandeerd. Wat in het verleden een wereldtijd was wordt later door velen verbeterd.

Frappant is het verhaal over de zogenaamde losersvlucht uit Rio de Janeiro waarmee sporters zonder medaille als hun wedstrijden erop zaten zonder pardon direct naar huis werden gestuurd. Ook Ranomi behoorde in 2016 tot deze groep en moest hemel en aarde bewegen om de race van haar vriend, de lange afstandszwemmer Ferry Weertmann, met wie ze inmiddels is getrouwd, bij te kunnen wonen. Gelukkig maar, want Ferry won goud.

Het is uitermate boeiend om te lezen hoe een bekwame personal coach Ranomi hielp uit het diepe dal te komen en niet alleen te presteren, maar ook te genieten.

Voor de liefhebbers

Ramoni Kromowidjojo (in samenwerking met Jasper Boks) – Ranomi. Gewonnen, gestreden en bovengekomen. ISBN 978-90-263-6625-3, 328 pagina’s, € 23,99. Amsterdam: Ambo | Anthos 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Autobiografie / memoires, Sport | Reacties uitgeschakeld voor Ranomi

Sub rosa

Geplaatst op 29 juli 2024 door Marianne Janssen

Thomas Berg kiest zijn pad

Onweerstaanbare prequel van een reeks Leuven-misdaden.

Het is 1990. Thomas Berg is een twintigjarige student aan de universiteit van Leuven. Hij studeert theologie. Eigenlijk boeit die studie hem niet bovenmate, maar toen hij na school twijfelde over zijn studiekeus ried zijn moeder hem theologie aan en dat heeft hij toen maar gedaan. Als Thomas in zijn tweede studiejaar zit overlijdt tot zijn grote verdriet zijn moeder aan kanker. Tegelijkertijd voelt hij zich minder verplicht ‘moeders studie’ af te ronden. Maar wat dan wel? Zijn hoogleraar Sanderius nodigt hem uit een avond bij hem te komen praten. Thomas is zijn beste student, misschien kan hij hem overhalen door te gaan met zijn studie.

In het huis van Sanderius ziet Thomas een oude codex op perkament op tafel liggen. Sanderius haalt hem haastig weg: dit was niet voor Thomas’ ogen bestemd, het verhaal is nog sub rosa (geheim). Het document blijkt een evangelie van Judas Iskariot te zijn, voor Bijbelkenners de verrader van Jezus Christus. Een opzienbarend geschrift, waarvan het bestaan niet bekend is.

Tezelfdertijd leer Thomas Elke kennen, de dochter van de hoogleraar. Sanderius publiceert een artikel over Judas’ evangelie, de wereld van de theologische wetenschap staat op zijn kop. Een andere hoogleraar valt Sanderius fel aan en beschuldigt hem van bedrog. Het blijkt dat deze hoogleraar verwikkeld is in een strijd over de vraag wie rector magnificus mag worden: hij of Sanderius. Redenen genoeg voor Thomas om, razend nieuwsgierig, met behulp van Elke eens flink te gaan peuren in de modder van waarheid en bedrog. En dan verschijnt er opeens een boek Memoires van een verrader, het zou Judas’ evangelie zijn, in modern Nederlands hertaald door Willem Sanderius. De boeken vliegen de winkel uit. Maar Thomas’ aanvankelijk enthousiasme slaat al spoedig in wantrouwen om.

Auteur

Jo Claes (1955) was tot aan zijn pensionering in 2016 docent Nederlands en Engels in het voortgezet onderwijs. Claes is deskundige op het gebied van iconografie, katholiek erfgoed en hagiografie, religieuze onderwerpen die hij prachtig inzet in zijn misdaadromans. Hij debuteerde in 1986 met de verhalenbundel De Stenen Toren, het boek verwierf meteen een prijs voor het Beste Debuut. Al Claes’ boeken spelen in Leuven, volgens hem de mooiste stad van België. In 2008 verscheen met De zaak Torfs inspecteur Thomas Berg voor het eerst ten tonele. De sympathieke Berg won de harten van alle lezers, zodat Claes hem inmiddels achttien keer opvoerde. Nu komt de jonge Berg aan bod.

Claes’ werk is meermaals bekroond, onder meer met de Hercule Poirot Publieksprijs 2014 en 2017 en de Gouden Strop 2015.

Berg wordt wel vergeleken met inspecteur Morse, de beroemde politie-inspecteur uit de Engelse misdaadserie: sympathiek, zeer intelligent, alert en met een brede mensenkennis.

Twaald jaar na het einde van de serie verscheen opeens de jonge Morse als beginnend recherxheur. Al even sympathiek, nog wat minder ervaring en het begin van een hele nieuwe serie.

Jo Claes is wat mij betreft de beste schrijver van misdaadromans in de Lage Landen. Zijn pure taalgebruik, zijn brede historische en vaak filosofische kijk op dingen maken zijn Berg-boeken tot juweeltjes. Als hij met deze prequel de aanzet geeft tot een serie over de jonge Thomas Berg sta ik weer vooraan in de rij om de reeks jonkies te gaan lezen.

Een heerlijk boek!

Jo Claes – Sub Rosa. Prequel van de Thomas Berg-reeks. ISBN 978-90-5240-934-4, 332 pagina’s, € 24,99. Antwerpen: Uitgeverij Houtekiet 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Deel van een reeks, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Sub rosa

Droom van morgen

Geplaatst op 26 juli 2024 door Adrianus

Hoe veel kan iemand incasseren?

Is vergeven nog wel een optie?

De vijftienjarige Kayleigh voelt zich niet thuis in Wieringerwerf, waarheen zij onlangs met haar ouders verhuisde. Op school is het uit Amsterdam afkomstige meisje een buitenbeetje. In een ultieme poging erbij te horen tut ze zich op, kleedt ze zich sexy en gaat naar de kermis. Daar vestigt ze de aandacht op zich van een viertal ruige jongens. Een van hen wil via haar wraak nemen op haar vader, die hij schuldig acht aan de zelfmoord van zijn eigen vader.

Op weg naar huis wordt ze ontvoerd en daarna op beestachtige wijze verkracht en mishandeld. Meer dood dan levend belandt ze in het ziekenhuis. Daar komt ze als een zombie uit. Het begin van een leven van drinken, blowen, zelfmoordpogingen en opnames in een psychiatrische inrichting. Niemand lijkt tot haar te kunnen doordringen. Is er nog hoop voor Kayleigh?

Auteur

Mariska Noordeloos (1970) heeft een cafetaria in Andijk, Noord-Holland. In 2017 debuteerde ze met Het spel is uit en sindsdien zijn er verschillende thrillers van haar hand verschenen. Haar boeken zijn heftig en rauw en behandelen maatschappelijke onderwerpen als huiselijk geweld, mishandeling, verkrachten en pesten. 

Met uitzondering van de proloog die in 1991 is gedateerd, speelt het boek zich in chronologische volgorde zich af tussen 1983 en 1999. In 97 korte hoofdstukken, zich afspelend in Nederland en later in Spanje, laat de auteur niet alleen Kayleigh aan het woord, maar ook haar belagers en zelfs een enkele keer haar vader. Dat aan het woord mag letterlijk worden genomen, want iedereen wordt als ik-figuur neergezet. Hierdoor kunnen we kennis nemen van ieders perceptie op het gebeurde. Het ligt voor de hand dat die percepties flink van elkaar afwijken.

Jaren na die traumatische gebeurtenis begint Kayleigh in Spanje een eigen winkeltje. Het leven lijkt haar eindelijk toe te lachen, maar dan wordt ze wederom geconfronteerd met haar kwelgeesten. Kan zij nu zelf het heft in handen nemen? De gebeurtenissen volgen elkaar in een snel tempo op, tot in de epiloog een onverwachte, maar niet onlogische ontknoping volgt van dit huiveringwekkende drama.

Een hard boek dat soms op het randje van geloofwaardigheid balanceert. Er worden nogal wat moorden gepleegd. Voor het verhaal is het nodig dat die onopgelost blijven en daar krijg ik toch een beetje de kriebels van.

Desalniettemin heeft dit boek me zo van begin tot einde weten te boeien dat ik graag meer van Mariska wil lezen.

Mariska Noordeloos – Droom van morgen. ISBN 978-94-6501-643-6, 270 pagina’s, € 21,95. Andijk: Eigen beheer 2024.

Geplaatst in Alle Boeken, Detective / Thriller | Reacties uitgeschakeld voor Droom van morgen